ارزیابی وضعیت منطقه چهار کلانشهر تبریز از منظر شهر دوستدار سالمند

سالمندی جمعیت طی دو دهه گذشته به یک روند جهانی تبدیل شده است. این پدیده ناشی از عوامل مختلف جمعیتی، اقتصادی، تمدنی و فرهنگی است. پیشرفت در سیاستهای مربوط به سالمندی جمعیت، ضرورت یک جامعهدوستدار سالمند را برجسته می کند. اهمیت فزاینده ی سالمندشناسی محیطی در دهه های گذشته نیز به بحث در مورد جامعه دوستدار سالمند دامن می زند. توانمندسازی افراد سالمند مستلزم برنامه ریزی جامع و ارائه طیف وسیعی از خدمات حمایتی در جامعه و همچنین رفع موانعی است که افراد سالمند را از بقیه افراد جامعه جدا کرده و فعالیت آنها را محدود می کند. بنابراین برنامه ریزی شهری مناسب برای سالمندان فراتر از ملاحظات مراقبت های بهداشتی حرکت کرده و شامل طراحی محله و مفاهیم پیچیده تر مکان شده است. این امر ضرورت ایجاد شهرهای دوستدار سالمند رافراهم کرده است. هدف این پژوهش ارزیابی وضعیت منطقه چهار کلانشهر تبریز از منظر شهر دوستدار سالمند می‌باشد. این پژوهش از نظر ماهیت کاربردی است. روش تحقیق این پژوهش ترکیبی است از روش‌های توصیفی تحلیلی، اسنادی، تحلیل ثانویه و پیمایشی است. برای تحلیل و ارزیابی نما‌گرهای جمعیت‌شناسی سالمندان منطقه چهار کلانشهر شهر تبریز از اطلاعات و داده‌های سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 استفاده‌ شده است. در بخش پیمایشی تحقیق با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه محاسبه و پس از برآورد به صورت تصادفی ساده بین نمونه‌های هدف پخش شده و پرسشنامه‌ها پس از تکمیل شدن توسط مردم جمع‌آوری شده‌اند. برای سنجش وضعیت منطقه چهار کلانشهر تبریز از منظر شهر دوستدار سالمند از پرسشنامه استاندارد سازمان بهداشت جهانی که در 8 شاخص و 81 گویه تهیه شده استفاده شده است. تحلیلهای آماری در این پژوهش به کمک نرم‌افزار spss نسخه 26 انجام شده. نتایج بررسی و سنجش هشت شاخص دوستدار سالمند در این منطقه نشان داد؛ شاخص فضاهای بیرونی و ساختمان‌ها با2.84، در رتبه یک، شاخص حمل و نقل با2.77، در رتبه دوم، شاخص ارتباطات و اطلاعات با 2.67، در رتبه سوم، شاخص حمایتهای اجتماعی و خدمات سلامت با 2.58، در رتبه چهارم، شاخص تکریم و تلفیق اجتماعی با 2.48، در رتبه پنجم، شاخص مشارکت اجتماعی با 2.46، در رتبه ششم، شاخص مشارکت در امور مدنی و اشتغال با 2.41، در رتبه هفتم و شاخص مسکن با 2.38، در رتبه هشتم قرار دارد. با توجه به میانگین‌های به دست آمده؛ مشخص می‌گردد که میانگین همه شاخص‌های بررسی شده کمتر از حد وسط طیف لیکرت(عدد 3)، می‌باشد. لذا نتیجه می‌گیریم که منطقه چهار شهرداری کلان شهر تبریز دوستدار سالمند نیست و تا رسیدن به حد مطلوب فاصله زیادی دارد.

assessing the elderly-friendly city status in the region four of tabriz metropolis

the purpose of this research is to evaluate the situation of the four metropolitan areas of tabriz from the perspective of an elderly-friendly city. this research is practical in nature. the research method of this study is a combination of descriptive-analytical, documentary, secondary analysis and survey methods. to analyze and evaluate the demographic indicators of the elderly in the region four of tabriz city, in the survey part of the research, using cochran’s formula, the sample size was calculated and after estimation, it was spread randomly among the target samples and the questionnaires were collected by the people after they were completed. in order to measure the status of the four metropolitan areas of tabriz from the perspective of an elderly-friendly city, the standard questionnaire of the world health organization was used, which was prepared in 8 indicators and 81 items. statistical analysis in this research was done with the help of spss version 26 software. the results of the survey and measurement of eight elderly-friendly indicators in this region showed; the index of outdoor spaces and buildings with 2.84 ranks first, the index of transportation with 2.77, the second rank is the index of communication and information with 2.67, the third rank is the index of social support and health services with 2.58. the fourth rank is the index of honor and social integration with 2.48, the fifth rank is the index of social participation with 2.46, the sixth rank is the index of participation in civil affairs and employment with 2.41, the seventh rank is the housing index with 38. 2, is ranked eighth. according to the obtained averages; it is clear that the average of all investigated indicators is lower than the middle of the likert spectrum (number 3).