قابلیت سنجی توسعه گردشگری طبیعی(اکوتوریسم) در استان آذربایجان غربی براساس تحلیل های مکانی gis

تحقیق حاضر با هدف شناسایی و معرفی مناطق مستعد طبیعت‌گردی در استان آذربایجان غربی نگاشته شده است. با توجه به پتانسیل‌های محیطی و طبیعی موجود در منطقه مورد مطالعه و استفاده از تحلیل های مکانی سیستم های اطلاعات جغرافیایی، مناطق مستعد توسعه گردشگری طبیعی در استان آذربایجان غربی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. این استان به خاطر جاذبه های طبیعی متعدد مشهور بوده و توسعه گردشگری طبیعی می تواند زمینه ساز رونق و توسعه اقتصادی آن گردد. برای این منظور در ابتدا مناطق واجد شرایط برای حضور طبیعت‌گردان و گردشگران شناسایی شده و عوامل موثر در افزایش و کاهش گردشگر در مناطق مستعد با تحلیل های gis مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. برای دستیابی به این اهداف از 28 معیار اعم از طبیعی، گردشگری و معیارهای دسترسی استفاده شده است. نتایج این تحقیق نشان می‌‌دهد که حدود 57 درصد از کل مساحت منطقه مورد مطالعه دارای وضعیت متوسط به بالا و مابقی بخش‌های استان به علت داشتن کاربری شهری و تجاری دارای وضعیت ضعیف به پایین برای جذب طبیعت‌گرد می‌باشد. البته لازم به ذکر است که مناطق شناسسی شده برای توسعه گردشگری طبیعی خود دارای سطوح متفاوت تناسب هستند. در مورد 43 درصد باقی مانده، نتایج نشان می دهد که این مناطق عمدتا مناطق مسکونی، اراتضی کشاورزی و همینطور اراضی ناشی از عقب نشینی دریاچه ارومیه هستند. نتایج این تحقیق در شناسایی قابلیتهای گردشگری طبیعی از اهمیت بالایی برخوردار است. از نتایج این تحقیق پیشنهاداتی برای بهبود وضعیت و افزایش بهره‌برداری از توان‌های محیطی بدون آسیب رساندن به آن و تفکری آینده‌نگر ارائه شده است که می تواند راهگشای برنامه ریزان و تصمیم گیران برای توسعه گردشگری طبیعی باشد. از جمله پیشنهادات مطرح از این مطالعه می توان به توجه بیش از پیش به توانایی های طبیعی استان آذربایجان غربی برای توسعه گردشگری اشاره کرد. همچنین، توجه به توسعه پایدار گردشگری با تکیه بر استفاده هوشمندانه از طبیعت استان یکی از نکات مهم این پژوهش است.

Nature based susceptibility assessment using GIS spatial decision-making systems in West Azerbaijan Provinces

We amid to identify and introduce naturebased tourism and its potentiality in West Azerbaijan province. The study area is famous for its environmental and natural landscapes which accordingly implies significant potentials for developing sustainable ecotourism which accordingly leads to improve the economic situation of this province as well. Within this research we applied GIS spatial decision support systems (SDSS) for data analysis and modelling the sustainable ecotourism in west Azerbaijan province. For this goal, 28 relevant criteria from different resources (e.g. physical properties, infrastructure, and facilities) were identified and processed using GISSDSS. GIS data aggregation method was applied to develop a final susceptibility map. Results indicated that about 57% of the study area represent a sustainability degree of moderate to significant for ecotourism development. The rest of 43 % basically locates in urban area, deserts resulted by Urmia lake drought which are not indicating a significance potential for ecotourism development. It has also to be highlighted in context of the 57 % there are also different level of sustainability in each area but results shows that ecotourism can be considered as one the main economic development in the study area. We conclude that, the obtained results are very important and critical for identifying naturebased tourism potential assessment. The results of this study provided valuable information for improving the situation as well organizing the sustainable ecotourism in the study area. Results are also great of important for decision makers and planners in light of developing a sustainable natural tourism.