تاب‌آوری معیشت روستایی (موردپژوهی روستاهای پیرامون دریاچه ارومیه در محدوده شهرستان ارومیه)

طی دو دهه اخیر روستاهای پیرامون دریاچه ارومیه بعلت کاهش سطح آب دریاچه و محدودیت برداشت آب کشاورزی دچار تغییر و تحول اساسی هم از نظر درآمد کشاورزی و هم از نظر ساختار جمعیت شده‌اند. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر بر تاب‌آوری معیشت روستایی در این ناحیه بوده‌است. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و براساس روش، توصیفی تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش، 2101 خانوارهای روستاهای پیرامون دریاچه ارومیه در محدوده شهرستان ارومیه است . حجم نمونه 363 خانوار است که با انتساب متناسب با جمعیت هر روستا و با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار اصلی پژوهش، پرسشنامه محقق‌ساخته بود که روایی آنها به تایید پانلی از متخصصان رسید و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ (820.) در حد مطلوب تایید شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از مقایسه میانگین با آزمون ttest و تحلیل عاملی اکتشافی (efa) در نرم افزار spss.22 انجام شد. نرمال بودن داده‌ها و تعیین نوع آزمون آماری با آزمون کلموگوروف اسمیرنوف مشخص شد و رابطه بین تاب‌آوری معیشتی و سرمایه‌های معیشتی با ضریب همبستگی اسپرمن به‌دست آمد. نتایج نشان داد که نُه مولفه (3 مولفه در بُعد اقتصادی، 2 مولفه در بُعد اجتماعی، 2مولفه در بُعد کالبدی و محیطی و 2 مولفه در بُعد نهادی سازمانی) اثرگذار هستند. میانگین مطلوبیت عددی عوامل تاب‌آوری معیشت در جامعه هدف مورد مطالعه نشان می‌دهد که عامل اقتصادی در رتبه اول (4.18)؛ عامل کالبدی محیطی در رتبه دوم (4.11)؛عامل نهادی سازمانی در رتبه سوم (3.93)؛ و عامل اجتماعی در رتبه چهارم (3.87)، قرار دارند.

Rural livelihood resilience (case study of villages around Lake Urmia within the city of Urmia)

IntroductionDuring the last two decades, the villages around Lake Urmia have undergone fundamental changes both in terms of agricultural income and population structure due to the decrease in the water level of the lake and the limitation of agricultural water abstraction. The aim of this study was to identify the factors affecting the resilience of rural livelihoods in the region.Data and MethodThis research is an applied one in terms of purpose and descriptiveanalytical based on method. The statistical population of the study is 2101 households in the villages around Lake Urmia within the Urmia County. The sample size is 363 households that were selected by proportional assignment to the population of each village and by simple random sampling method.Results and DiscussionA researchermade questionnaire was the main instrument of the research whose validity was confirmed by a panel of experts and its reliability was confirmed by Cronbach’s alpha coefficient (0.820) to the desired level. Data analysis was performed using mean comparison with TTest and Exploratory Factor Analysis (EFA) in SPSS.22 software. The normality of the data and the determination of the type of statistical test were determined by the KolmogorovSmirnov test and the relationship between livelihood resilience and livelihood capital with Spearman Correlation Coefficient was obtained. The results showed that nine components (3 components in economic dimension, 2 components in social dimension, 2 components in physical and environmental dimension and 2 components in institutional dimension Organizational) are effective.ConclusionThe average numerical desirability of livelihood resilience factors in the target population shows that the economic factor ranks first (4.18), the physicalenvironmental factor ranks second (4.11), the institutionalorganizational factor ranks third (3.93), and the social factor ranks third (3.93). The fourth (3.87), are located.