ارزیابی میزان تراکم و ارتباط آن با آسیب‌پذیری لرزه‌ای (نمونه موردی: منطقه چهار شهرداری تهران)

وضعیت تراکم در کلان‌شهرهای کشور ازجمله تهران، با افزایش شدید جمعیت و بدون توجه به آثار اجتماعی، اقتصادی، روانی، فضایی کالبدی و زیست‌محیطی مشکلات و مسائلی را به وجود آورده که توجه مدیران و برنامه ریزان شهری را به خود جلب نموده است. پژوهش حاضر به دنبال دست‌یابی به یک چارچوب مناسب از تراکم (تراکم جمعیتی، تراکم ارتفاعی و تراکم کاربری) در سطح نواحی نه‌گانه در منطقه چهار شهر تهران می باشد و در ادامه تاثیر تراکم بر افزایش آسیب‌پذیری ناشی از زلزله را ارزیابی می کند. ماهیت پژوهش کاربردی و روش بررسی پژوهش با استفاده از مدل‌های فازی، همبستگی و رگرسیون خطی چندمتغیره می‌باشد. روش جمع‌آوری داده ها در این پژوهش به صورت اسنادی و پیمایشی است. بر همین اساس با استفاده از روش مجموع ساده وزنی فازی (fsaw) مشخص گردید که ناحیه 6 (رتبه تراکمی: 1.46) و ناحیه 5 (رتبه تراکمی: 2.48)؛ به ترتیب بالاترین میانگین رتبه تراکم را به خود اختصاص داده‌اند؛ و به عبارتی عمده تراکم‌های جمعیتی، کاربری و ارتفاعی منطقه چهار شهرداری تهران، در این نواحی بوده اند. هم چنین با استفاده از همبستگی و نیز رگرسیون خطی چندمتغیره ارتباط آسیب‌پذیری با انواع تراکم مورد بررسی قرار گرفت و مشخص‌ شد که ضرایب همبستگی چندگانه این سه متغیر مستقل با متغیر وابسته (یعنی آسیب‌پذیری مساکن)، برابر با 0.754 است؛ و نیز ضریب رگرسیون تراکم‌های سه‌گانه بیانگر این بوده است که ضریب رگرسیون تراکم جمعیتی برابر با 0.738، ضریب رگرسیون تراکم ساختمانی برابر با 0.308 ضریب رگرسیون تراکم کاربری برابر با 0.165 بوده است که در حقیقت بیش ترین ضریب متعلق به تراکم جمعیتی در سطح نواحی نه‌گانه منطقه چهار شهر تهران است.