تحلیل کارکردهای دلالتی پیکره ی انسان در دستگاه نشانه ای ایران ساسانی
|
|
|
|
|
نویسنده
|
محبی حمیدرضا
|
منبع
|
نامه انسان شناسي - 1392 - دوره : 11 - شماره : 18 - صفحه:157 -182
|
چکیده
|
آنچه که در باره ی هنر ایران ساسانی توسط محققان ایرانی و خارجی نگاشته شده، بیشتر از جنبه یمعرفی تاریخی و توصیف آثار برجای مانده اهمیت دارند. در کلیه ی این آثار توصیف های دقیقیاز پیکر هی انسانی در نقش برجسته های صخره ای، بشقاب های فلزی و سکه ها،و اشاراتی به نشانه هاو رمزهای زیبایی شناسی و اجتماعی مربوطه شده است. این توصیف ها و تحقیقات تازه ای که درزمینه ی فلسفه ی سیاسی و تفکرات اجتماعی ایران باستان صورت گرفته، زمینه ای مناسب برای تحلل یزیبایی شناسی جامعه شناختی از هنر ساسانی، به ویژه پیکره های انسانی آن، فراهم کرده است.پیکرهای انسانی به نمایش د رآمده در هنر ساسانی، پیش ازآنکه برای ارضای تمنییات درونی وشخصی قدرتمداران باشند، کارکردی اجتماعی و سیاسی داشته اند. آنان را بر پا می داشتند تا دیدهشوند و نقش تداوم بخش و حفاظتی خود را از زندگی رایج ایفا نمایند. هنرمند ساسانی در پیپرداخت و خلق یک پیکر انسانی با مشخصات واقعی در حالت معمول نبود؛ حتی در پی به تصویرکشیدن جنبه های شکوهمند لحظات ویژه ی تاریخی و یا روایتی در فضا و زمان معین نیست؛ لذا ایستاو تغییرناپذیر جلوه می کند؛ هر جز آن نمادی است از یک فرهنگ و اشاراتی به وظیفه، استواری،مشروعیت و تقدیر.ساسانیان در گزینش و برپایی قراردادهای دستگاه نشان های پیکر هی انسانیِ مطلوبِ خویش، که ب هطورعمده تجلی بخش نهادشاه یست، دلال تهای صریح، ضمنی و اسطور های را در بستری به وسعتفرهنگ باستانی ایران و فرهن گهای مجاور به خدمت م یگیرند. نظا مدار و دقیق بودن آن، حاکی ازجنب هی آگاهان های است که بنیا نگذاران دولت ساسانی در ابتدای قدر تگیری بدان پرداخته و آفرید هاند.
|
کلیدواژه
|
هنر ایران ساسانی ,نقش برجسته های صخره ای ساسانی ,زیباشناسی هنر ساسانی ,پیکره ی انسان در هنرساسانی
|
آدرس
|
دانشگاه یزد, دانشکده هنر و معماری, ایران
|
پست الکترونیکی
|
hmohebii@yazduni.ac.ir
|
|
|
|
|