مطالعۀ جایگاه سگ در هنر صخره ای زاگرس میانی

سگ در صحنه ها و وضعیت های مختلف در هنر صخره ای زاگرس میانی نقش شده است. هنر صخره ای بازگوکنندۀ ذهنیت نیاکان ما درباره پدیده های مختلف و نمایشی از شیوۀ زندگی آن ها است. بنابراین با توجه به نقوش متنوع سگ، این جانور نیز از اهمیت بارزی در زندگی مردم گذشته برخودار بوده که در سنگ نگاره ها و رنگین نگاره‌های بیشتر محوطه های زاگرس میانی نقش شده است. سوالات اصلی پژوهش حاضر این است که بر پایۀ نقش سگ در هنر صخره ای زاگرس میانی، این جانور در جوامع باستان، چه جایگاه و ارزشی داشته و اکثراً نقش سگ در کدام صحنه ها و موضوعات تصویر شده است؟ داده های این پژوهش با شیوه میدانی و کتابخانه ای گردآوری شده و با روش توصیفی _ تحلیلی مطالعه شده اند. برآیند نشان می دهد که سگ به صورت تک نگاره، متقارن، گروهی، در مقابل گرگ، با جانوران دیگر، در کنار انسان، در صحنه های شکار و مراسم آیینی نقش شده است و این نقوش علاوه بر اینکه ویژگی درند ه خویی سگ را نشان می دهند، بیانگر این هستند که این جانور باعث بهبود شرایط زندگی انسان شده است. به گونه ای که سگ با شرکت در شکار و حفاظت از دام، وضعیت معیشتی انسان را بهتر کرده و همواره در موقعیت های مختلف یار انسان بوده و در برابر هر تهدیدی از صاحبش مراقبت می کرده است، به صورتی که بعد از مرگ انسان نیز این وظایف ادامه داشته است.

study on the status of dog in the rock art of middle zagros

dogs have been depicted in various scenes and situations in the rock art of the middle zagros. rock art reflects the mentality of our ancestors towards various phenomena and shows their life style. therefore, due to the various motifs of dog, this animal has been of great importance in the lives of past people and that is why it has been engraved in the petroglyphs and pictographs of most areas of middle zagros. the main questions of this study based on these motifs are: what status and value did this animal have in ancient societies? and, in which scenes and subjects are the motifs of dog often depicted? the data of this research have been collected via field and liberary methods and analyzed by descriptive-analytical method. the results show that the dog is depicted as monograph, symmetrically, in groups, in front of the wolf, with other animals, next to human, in hunting scenes and ritual ceremonies. these motifs not only show the predatory nature of dog, but also indicate to its role in improving the human living conditions by participating in hunting, flock protection, companionship in different situations and taking care of its owner in the face of any threat even after his death.