خوانشی نشانه‌شناختی از فرایند شکل‌گیری آوازهای فروشندگان بازارِ بزرگ رشت

نظام معناییِ شکل‌گرفته در سپهر نشانه‌ای بازارها، علاوه بر عناصری که حول مناسبات اقتصادی سامان یافته‌اند، نشانه‌ها و عناصر فرهنگی را نیز در برمی‌گیرد. به‌نظر می‌رسد که شناخت و درک دقیق از نحوه شکل‌گیری پدیده‌های فرهنگی و نیز نظم مستقر در بازارها، با تاکید بر مختصات فرهنگیِ این فضاهای شهری تسهیل می‌شود. از این رو، مطالعه بازار با تاکید بر عناصر و نشانه‌های فرهنگی موجود در آن، امکانی را فراهم می‌کند تا تعاملات انسانی و دادوستدها، نه فقط بر مبنای مناسبات اقتصادی، بلکه از منظر فرهنگی نیز مورد توجه قرار گیرند. در این مقاله، پدیده صوتی‌‌موسیقاییِ آوازهای فروشندگان در بستر بازار بزرگ شهر رشت، با عنوان «جار‌آوا»، مورد مطالعه قرار گرفته است. هدف از نگارش این مقاله، علاوه بر ابهام‌زدایی از اصطلاحات شکل‌گرفته درباره این پدیده صوتی‌‌موسیقایی و ارائه مفهومی متناسب با ماهیت آن، بررسی فرایند شکل‌گیری این آوازها در بازار بزرگ شهر رشت است. از این رو، پرسش اصلی، معطوف به این مسئله است که فرایند شکل‌گیری جار‌آواها در بستر بازار بزرگ شهر رشت، از چه مجرایی و تحت تاثیر چه عواملی محقق شده است. نظریه نشانه‌شناسی فرهنگی در مقام چارچوب نظری، مورد استفاده قرار گرفته و یافته‌های تحقیق با روش توصیفی تحلیلی بررسی شده‌اند. نتایج حاصل از این مقاله نشان می‌دهد که حضور مشاغل دست‌فروشیِ حاشیه بازار در متن اصلی، به شکل‌گیری ذهنیتی «بساط‌گونه» در سپهر نشانه‌ای بازار منتج شده است. بنابراین حضور کُنشِ آواییِ «جار زدن»، به‌عنوان پدیده‌ای حاشیه‌ای که از طریق ذهنیتی بساط‌گونه در متن بازار تسری یافته، زمینه‌ساز خلق پدیده‌ای با عنوان «جار‌آوا» در متن فرهنگی بازار شده است.

a semiotic reading of formation process of songs of sellers at bāzār of rasht

the semantic system formed in the semiosphere of markets, in addition to the elements organized around economic relations, also includes cultural signs and elements. it seems that the accurate knowledge and understanding of the formation of cultural phenomena, as well as the order established in the markets, is facilitated by emphasizing the cultural coordinates of these urban spaces. therefore, the study of the market by emphasizing the cultural elements and signs in it provides a possibility for human interactions and transactions to be considered not only on the basis of economic relations, but also from a cultural perspective. in this article, the sonic-musical phenomenon of the songs of the sellers in the context of the big market of rasht city has been studied under the title of jār-āvā. the purpose of this article, in addition to disambiguating the terms formed around this audio-musical phenomenon and presenting a concept appropriate to its nature, is to investigate the formation process of these songs in the big bazar of rasht city. therefore, the main question is focused on the issue of how the process of the formation of jār-āvās was realized in the context of the big bazar of rasht city, from what channel and under the influence of what factors. the theory of cultural semiotics has been used as a theoretical framework and the findings of the research have been analyzed with a descriptive-analytical method. the results of this article show that the presence of peddling businesses on the margins of the bazar in the main text has led to the formation of a mentality arising from peddling in the semiospher of the bazar. therefore, the presence of the phonetic act of street cries, as a marginal phenomenon that spread through the mentality of peddling in the market text, has created a phenomenon called jār-āvā in the cultural text of the market.