گونه های ناسیونالیسم

چکیدهاین مقاله موضوعی اساسی و در عین حال مناقشه‌انگیز یعنی «نسبت ناسیونالیسم با آموزه اصلی مردم‌سالاری» را مورد بررسی قرار داده است. برای روشن کردن مناقشات، یازده‌گونه ناسیونالیسم از میان گفتارهای ناسیونالیستی استخراج شده و نسبت هرکدام از آن‌ها با مردم‌سالاری وارسی شده است. سپس گونه‌های ناسیونالیستی که با مردم‌سالاری سازگاری دارد تحت عنوان ناسیونالیسم مدنی و بقیه گونه‌ها تحت عنوان ناسیونالیسم فرهنگی طبقه‌بندی شده است. بدین ترتیب، ناسیونالیسم مدنی گونه نظری مورد دفاع این مقاله است که با آن چالش‌های قوم‌گرایانه و مردم‌شناختی مورد ارزیابی قرار گرفته و از این فرض دفاع شده است که برای حفظ یکپارچگی و همزیستی در جامعه متنوع ایرانی، دفاع از کدام ناسیونالیسم در سطح ملی راه برون‌رفت است. روش مطالعه این پژوهش مبتنی بر روش سنخ‌سازی وبری است و از منابع کتابخانه‌ای استفاده شده است. این مقاله از لحاظ روش‌شناسی ضمن طرد «عینیت‌باوری» در پوزیتویسم خام به دام نسبی‌گرایی پست‌مدرن‌ها (که در میان محققان قوم‌گرا هواداران کمی ندارد) نمی‌افتد و در مسیر ارزیابی‌ها به «عینیت منصفانه» التزام دارد.