انگیزه- ادراک سیاست خارجی ترکیه در بحران لیبی

پس از روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال 2002 در ترکیه، نخبگان این کشور ابتددا سعی کردند سیاست تنش زدای با همسایگان خود را در پیش بگیرند و در این راستا هم اقدامات انجام دادند اما بلافاصله پس از شروع تحرکات در کشورهای عرب خاورمیانه و شمال آفریقا، سیاست خارجی ترکیه کم کم به سوی الگوی نوعثمانی گری و تلاش برای تاثیرگذاری هر چه بیشتر بر تحولات کشورهای خاورمیانه حرکت کرد که نمونه های آن در حمایت از احزاب و گروه های اخوانی در سراسر منطقه از سوریه و مصر گرفته تا لیبی قابل مشاهده است. در همین راستا پس از شروع بحران در لیبی و دخالت‌های خارجی در این کشور سرانجام در سال 2011 قذافی سقوط کرد. سقوط قذافی زمینه‌ای را فراهم کرد که دولت‌های خارجی از ایالات متحده تا اروپا و کشورهای منطقه در پی استفاده از خلاء قدرت ناشی از سقوط وی باشند و دست به مداخلاتی در امور داخلی لیبی بزنند. ایجاد دو بلوک سیاسی در شرق و غرب لیبی که هر کدام حامیان خود را داشتند باعث پیچیده‌تر شدن اوضاع شد در همین راستا کشورهایی مانند عربستان، فرانسه و مصر از دولت طبرق حمایت کردند و کشورهای مانند ایتالیا و ترکیه به حمایت از دولت مستقر در طرابلس پرداختند. سوال اصلی پژوهش حاضر این است که ادراک-انگیزه‌های اصلی دخالت ترکیه در بحران لیبی چیست؟ فرضیه پژوهش حاضر با توجه به دو برداشت ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک صورت‌بندی می‌شود، در بعد ژئوپلیتیک، ترکیه در راستای سیاست نوعثمانی‌گرایی خود به‌دنبال ایجاد نظم منطقه‌ای مطلوب با حمایت از گروه‌ها و احزاب اخوانی است، در بعد ژئواکونومیک با توجه به جایگاه لیبی به‌عنوان کشوری با ذخایر سوخت‌های فسیلی قابل توجه، به‌دنبال ایجاد بازارهای جدید انرژی جهانی است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش، توصیفی-تحلیلی و به لحاظ نحوه گردآوری داده‌ها از نوع کتابخانه‌ای است.

incentive-perception of turkish foreign policy in the libyan crisis

after the akp came to power in turkey in 2002, the country’s elites first tried to pursue a policy of de-escalation with their neighbors and took action in this regard, but immediately after the start of arab spring in the middle east and north africa, turkish foreign policy has gradually shifted towards a model of neo-ottomanism and an attempt to influence developments in the middle east, as exemplified by its support for brotherhood parties and groups across the region from syria and egypt. for libya this conditions was visible than another.after the start of the crisis in libya and the struggle of groups of libyans against the gaddafi government and foreign intervention in the country, gaddafi finally fell in 2011. the fall of gaddafi paved the way for foreign governments from the united states to europe and the region to seek to exploit the power vacuum created by his fall and to intervene in libya’s internal affairs.turkey, in line with its neo-ottoman policy, seeks to establish a desirable regional order with the support of brotherhood groups and parties. libya’s position as a country with significant fossil fuel reserves, it seeks to create new global energy markets.