تحلیل راهبردی موقعیت جمهوری اسلامی ایران در منطقه آسیای مرکزی

پژوهش حاضر با هدف تحلیل راهبردی موقعیت ایران در منطقه آسیای مرکزی انجام پذیرفته است. این پژوهش برمبنای هدف از نوع «کاربردی» و ماهیت از نوع «توصیفی پیمایشی» بوده که از رویکردی «آمیخته» برخوردار است. جامعه آماری شامل کارشناسان و خبرگان منطقه بوده که 32 نفر از آنان با روش نمونه‌گیری «گلوله برفی» شناسایی و به‌صورت هدفمند انتخاب شده‌اند. به‌منظور گردآوری اطلاعات موردنیاز جهت تدوین ادبیات پژوهش، از «مطالعات کتابخانه‌ای» با استفاده از ابزار «فیش‌برداری» و جهت گردآوری داده‌های واقعی، در بخش کیفی از ابزار «مصاحبه نیمه‌ساختاریافته» و در بخش کمی از «پرسش‌نامه بسته» استفاده شده است. پرسش‌های مصاحبه‌‌ و پرسش‌نامه از دو جنبه روایی ظاهری و محتوا توسط خبرگان تایید و ضریب پایایی پرسش‌نامه (آلفای کرونباخ) 0.906 محاسبه شد که بیانگر پایایی بالای پرسش‌نامه‌ بوده است. پایایی بازآزمون مصاحبه‌ها نیز 82 درصد محاسبه شد که پایایی قابل قبولی است. داده‌های کیفی احصاشده از مصاحبه‌ها از روش «تحلیل محتوای استقرایی»‌ و داده‌های کمی جمع‌آوری‌شده از پرسش‌نامه‌ها با استفاده از «آماره‌ها یا پارامترهای توصیفی» مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و جهت رتبه‌بندی اهمیت گزاره‌های پرسش‌نامه، از روش «آنتروپی شانون» استفاده شده است. در پایان فرصت‌ها، تهدیدها، نقاط قوت و ضعف ایران در منطقه آسیای مرکزی احصا و راهکارهای پیشنهادی به‌منظور گسترش حضور ایران در این منطقه ارائه شده است.

Strategic analysis of position I. R. Iran in the Central Asianregion

The present study is conducted with the aim of strategic analysis of Iran’s position in the Central Asian region. The present research is based on the purpose of the applied type and based on the nature of the descriptivesurvey type, which has a mixed approach. The statistical population includes;  experts in the region, 32 of whom were identified by snowball sampling method and were purposefully selected. In order to collect the information needed to compile the research literature, library studies using the filing tool and to collect real data, in the qualitative part of the tool semistructured interview and in a small part of the closed questionnaire has been used. The interview questions and the questionnaire were confirmed by experts in terms of apparent validity and content, and the reliability coefficient of the questionnaire (Cronbach’s alpha) was calculated to be 0.906, which indicates the high reliability of the questionnaire. The retest reliability of the interview test was 82%, which indicates acceptable reliability. Qualitative data collected from the interviews were analyzed by inductive content analysis method and quantitative data collected from questionnaires were analyzed using descriptive statistics or parameters and Shannon entropy method was employed to rank the importance of questionnaire statements. At the end; Opportunities, threats, strengths, and weaknesses of Iran in the Central Asian region were counted and proposed solutions to expand Iran’s presence in the region had been presented.