واکاوی مبانی فقهی حمایت کیفری از حق امنیت شهروندان غیرمسلمان ذمی و مستامن در سایه حکومت اسلامی

امنیت از موضوعات بسیار مهم و رایج حیات بشری از قرون گذشته تا به امروز بوده است که درزمره حقوق شهروندی قرار می‌گیرد و یکی از مهم‌ترین حقوق شهروندی در اندیشه اسلامی، ‌تامین و تضمین امنیت حیات فرد است. غیرمسلمانان ذمی و مستامن با قرارداد ذمه یا امان، تحت حمایت حکومت اسلامی قرار می‌گیرند و از حقوق شهروندی برخوردار می‌شوند. در حقوق اسلامی از حیات شهروندان مسلمان با شناسایی قصاص قاتل به قتل عمد، حمایت کیفری به‌عمل‌آمده است. حال این سوال مطرح می‌شود آیا شهروندانی که مسلمان نیستند و براساس قرارداد ذمه یا امان تحت حمایت حاکمیت اسلامی قرارگرفته‌اند، می‌توانند از این حمایت کیفری برخوردار شوند؟ پاسخ فقیهان به این سوال متفاوت است. مشهور فقیهان با لحاظ شرط تساوی در دین، قصاص قاتل مسلمان را برنمی‌تابند. درمقابل عده‌ای از فقیهان با استناد به اطلاقات ادله قرآنی چون «النفس بالنفس» نظریه حمایت کیفری از حیات اهل ذمه و مستامن با قصاص نفس مسلمان در قتل عمد را می‌پذیرند. در این نوشتار با خوانش مجدد ادله مربوط، نظریه اخیر مورد تاکید قرارگرفته است.

A New Approach to the Jurisprudental principles of criminal support of the right to security of Non Muslim citzens of Dhimmi and mosta’man in the Territory of Islamic government

Security has been one of the most important and common issues of human life from the past centuries untl today, which is among the rights of citzens. And one of the most important citzenshiprights in Islamic thought is to ensure and guarantee the security of one’s life. NonMuslim Dhimmi andmusta’man are protected (supported) under the pardon of Islamic rule. The life of Muslim citzens in the islamic law is supported criminally via detecton of blood vengeance of killer in willful murder.Now there is a queston of fundamental importance that citzens who are not muslims and who have been protected with pardon by islamic rule can enjoy the penal support of noe the most popular answer of jurisprudence to this queston is NO. in contrast some jurisprudence by relying on Quranic reasons accept the theory of penal support of tributary infdel and persistentinfdel with blood vengeance in willful murder of a Muslim.this survey is going to scrutnize the reasons and the emphasis is on the recent theory.