شناسایی شاخص‏های رهبری منطقه‏ای جمهوری اسلامی ایران و تاثیر آن بر عمق‌بخشی انقلاب اسلامی

ایران، از لحاظ تاریخ، فرهنگ، تمدن و جغرافیای سیاسی در میان کشورهای غرب آسیا و به‌خصوص در منطقه دارای جایگاه ممتاز و موقعیت برتر بوده است. امروزه جمهوری اسلامی ایران برای عمق‌بخشی در منطقه به عنوان رهبر منطقه‏ای دارای پتانسیل و شاخص‏های رهبری است. هدف مقالۀ حاضر شناسایی و معرفی شاخص های رهبری منطقه‏ای جمهوری اسلامی ایران است. پژوهش حاضر از نوع بنیادی و روش تحقیق تلفیقی بوده که با استفاده از روش دلفی شاخص های رهبری منطقه ای جمهوری اسلامی ایران شناسایی شده و با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی با عناصر اصلی و چرخش متعامد از نوع واریماکس اعتباریابی شده است. جامعۀ آماری این پژوهش تمام شمار بوده و شامل کلیۀ خبرگان دانشگاهی در حوزۀ مطالعات منطقه ای و مدیریت دولتی بوده و همچنین مدیران و پژوهشگران مراکز تحقیقاتی که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. به منظور شناسایی شاخص های مرتبط با رهبری منطقه ای، در مرحلۀ اول با مرور مبانی نظری و پژوهش های پیشین به گسترش یک مقیاس رهبری منطقه ای متناسب پرداخته شد. در مرحلۀ دوم با مراجعه به خبرگان و انجام مصاحبه های نیمه ساختار یافته نسبت به اصلاح شاخص های احصا شده از ادبیات تحقیق پرداخته شد. در مرحلۀ سوم به منظور تشخیص اینکه کدام شاخص رهبری ابعاد اصلی رهبری منطقه ای را تشکیل می دهد و همچنین شناسایی روابط بین شاخص ها، از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. شاخص های رهبری منطقه ای جمهوری اسلامی ایران، مشتمل بر پنج بعد انرژی درونی، قوانین ممتاز و مجریان توانمند، قوای مسلح و جمعیت، علم، فنّاوری و اقتصاد و تعاملات (میزان تاثیرگذاری در ملت‏ها) و با دوازده شاخص ، شناسایی گردید. بر اساس نتایج و یافتۀ تحقیق، به نظر می‏رسد با شناسایی شاخص‏های رهبری منطقه‏ای، عمل و استمرار آن، سبب عمق‌بخشی خارجی انقلاب اسلامی خواهد شد؛ مصادیق و نمونه‏های عینی بررسی شده در مقاله، این فرضیه را تایید می‌کند.