حقوق مادی مخترعین صنایع دفاعی (مطالعۀ تطبیقی در چین، روسیه، آمریکا و ایران)

نحوۀ حمایت از مخترعین صنعت دفاعی از چالش‌برانگیزترین موضوعات حقوق مالکیت فکری به‌حساب می‌آید. مسئله این است که از یک‌سو، طبق قواعد عام حقوق مالکیت فکری، حمایت از طریق اعطای پتنت (به‌عنوان سندی دال بر مالکیت و حق بهره‌برداری انحصاری) مستلزم افشای اطلاعات مربوط به اختراع است و از سوی دیگر، ضرورت‌های دفاعی کشور، اقتضای حفظ محرمانگی این اختراعات را دارد؛ به همین دلیل این سوال مطرح می‌شود که آیا حقوق مادی قابل‌اعطا به مخترعین صنعت دفاعی و در کل، روش حمایت از این مخترعین باید همانند روش حمایت از سایر مخترعین (مخترعین غیردفاعی) باشد؟ در مقالۀ حاضر، درصدد هستیم مطالعه‌ای تطبیقی در خصوص حقوق مادی قابل‌اعطا به مخترعین صنعت دفاعی در کشورهای چین، روسیه، آمریکا و ایران انجام دهیم تا با بهره‌گیری از تجربیات این کشورها، نظام حقوقی مناسب در خصوص حقوق مادی مخترعین صنعت دفاعی را شناسایی و معرفی کنیم؛ در نهایت چنین نتیجه می‌گیریم که اولاً به دلیل محدودیت‌های اجتناب‌ناپذیر ناشی از محرمانگی اختراعات دفاعی و نظارت دولت بر بهره‌برداری از این اختراعات، پرداخت مبلغی به عنوان غرامت یا پاداش در کنار حق مالکانۀ انحصاری کاملاً منطقی و همسو با مصالح اقتصادی و دفاعی بوده و ثانیاً، صدور گواهی برای حمایت از مخترعین صنعت دفاعی، هیچ مغایرتی با مبانی نظام حقوق مالکیت فکری ندارد.