بازنگری در فرضیه فاعل درون گروه فعلی

در چند سال اخیر تعدیل ها و بازنگری های مهمی در قواعد ایکس تیره انجام شده است که تغییرات شایان توجهی را در سیمای نمودارهای درختی به دنبال داشته است . کوشش نگارنده در این نوشتار بر این است که یکی از جدیدترین فرضیه ها در درون نظریه حاکمیت و مرجع گزینی را که ناظر بر چگونگی روابط ساختاری بین عناصر موجود در جمله بخصوص فاعل است ، مورد نقد و ارزیابی قرار دهد . اسپورتیش 1988 و به دنبال آن کوپ من و اسپورتیش 1991 در مقاله های جداگانه ای به بررسی جایگاه بنیادین فاعل در سطح درون ساخت جمله ها پرداخته و بر خلاف تحلیل متعارف و معمول در نظریه ایکس تیره ، برای فاعل جایگاهی در درون گروه فعلی متصور شده اند . به عقیده آنان جایگاه مشخص گر گروه تصریفی ( spec.ip ) برای فاعل به آن جایگاه حاصل می شود . از این فرضیه با عنوان فرضیه فاعل در درون گروه فعلی یاد می شود .به نظر می رسد ادعای اسپورتیش 1988 مبنی بر وجود فاعل در درون گروه فعلی که بر پایه حرکت سورهای شناور ( floating quantifiers ) در جمله های زبان فرانسه و انگلیسی مطرح شده است ، با داده های زبان فارسی سازگاری ندارد . نگارنده بر این باور است در آن گونه جمله های زبان فارسی که در آنها از این سوره ها استفاده گردیده ، فاعل در پی اعمال قاعده گشتاری حرکت گروه اسمی از جایگاه مشخص گر گروه تصریفی ( spec.ip ) به جایگاه مشخص گر گروه متمم ساز ( spec.cp ) منتقل می گردد و می توان آن را تنها یک فرآیند ساده مبتداساز به شمار آورد بنابراین جایگاه روساختی فاعل را در زبان فارسی نمی توان یک جایگاه صرفا مشتق حاصل از ارتقای فاعل به آن جایگاه دانست .