نگاهی اجمالی پیدایش رمان

تعریف رمان و علل پیدایش آن از مباحث عمده در ادبیات جهان است . از دیرباز انواع ادبی با توجه به طبقه بندی نخستین ارسطویی که ادبیات را به دو نوع روایتی و نمایشی تقسیم می کند و آثاری چون حماسه را از نوع اول ، و تراژدی و کمدی را از نوع دوم می داند ، گرایش طبقه بندی نوعی ، ظاهرا گام نخستین در راه شناخت هر اثر ادبی نو پیدا بوده است . در مورد رمان ، به نظر می رسد که از قرن هجدهم تا پایان دهه هفتاد قرن بیستم ، تعریف این نوع ادبی و تاریخچه پیدایی و تکامل آن ، اموری شناخته شده و معلوم فرض شده اند .در دودهه اخیر ، با توجه به اشکالات عمده ای که بر اصل طبقه بندی ارسطویی ، از سوی اندیشمندانی چون میشل فوکو وارد شده است ، تعریف رایج رمان و در نتیجه تاریخچه آن مورد شک و تردید قرار گرفته و مطالعات رمان شناسی و در نتیجه تدریس آن در محافل دانشگاهی دنیا دگرگون ساخته است . مطالعات و پژوهشهای جدید تا به آنجا پیش رفته که رمان را روایتی گفتمانی و ساختگی می داند که کارش نه به تصویر کشیدن واقعیت زندگی انسانی ، بلکه آفریننده و شکل دهنده عالم واقع است . نگاهی اجمالی به دیدگاه های پیش از دهه هشتاد قرن بیستم ، که دیگر امروزه نگاه سنتی به رمان شمرده می شود و مباحث و مسائلی که در دو دهه اخیر مطرح شده اند برای پژوهندگان رمان شناسی راهگشا است.