تاریخی نگری و اعتدال گرایی در مکتب داستان نویسی خراسان

اقلیم خراسان، به همان سال که موقعیت مهمی در تاریخ و فرهنگ گذشته داشته است در سیر داستان نویسی نوین نیز با نویسندگانی چون محمود کیانوش، اصغر الهی، غزاله علی زاده، رضا دانشور و از همه برجسته تر محمود دولت آبادی، همان موقعیت ممتاز پیشین را برای خود محفوظ نگه داشته است. شاخصترین اصول مشترکی که بنیاد داستانهای این نویسندگان را به یک دیگر پیوند می دهند عبارت اند از: نگرش تاریخی، علاقه مندی به آموزه های مذهبی، استفاده گسترده از امکانات زبان کهن، اعتدال گرایی، زندگی بخشی به روزگاران سپری شده و در یک کلام سنت گرایی در صورت و محتوا. ریشه این محورهای مشترک را بیش از هر چیزی باید در تاثیرات تاریخی و فرهنگی حاکم بر فضای اقلیمی منطقه جستجو کرد که از گذشته های دور تا به امروز علاوه بر قرار گرفتن در شاهراه فرهنگی مذهبی سیاسی و تجاری ایران با شرق دور پایگاه نخستین سلسله های حکومتی اصیل ایرانی بعد از حمله اعراب نیز بوده است و در کشمکش بسیار طولانی و تمکین به اقوام بیگانه ای چون غزان و ترکمانان و مغولان و تیموریان و خستگاه اصلی زبان و ادبیات فارسی و نیز میزبان هشتمین امام شیعیان.