داستانی عاشقانه در گزارشی عرفانی( نگاهی به منظومه مهرو ماه حسین شیرازی)

استفاده از محسوسات برای بیان امور ذهنی و انتزاعی در ادبیات، سابقه ای دیرینه دارد و ادب عرفانی بیش از دیگر آثار ادبی از این امکان بیانی سود جسته است. بنیاد بسیاری از داستانهای رمزی در ابتدا بر رمز و تمثیل نبوده است، اما سخن سرایان از آن داستانها، همچون ابزاری برای مقاصد عالی خود بهره جسته اند. یکی از گونه های یاد شده، داستان عاشقانه، (مهر و ماه) است. محمد حسن شیرازی - یکی از شاعران دوره قاجار - به شیوه ای ویژه این داستان را با نگاهی عرفانی گزارش کرده است: او داستان یاد شده را به شکل طبیعی به نظم کشیده، اما در مواضعی از داستان، مفاهیم و معانی مربوط به عشق عرفانی و سلوک روحانی را متناسب با فضای داستان به نثر نوشته است، تا بتوان مفهوم ثانویه داستان را نیز دریافت.