نقش ویژگی‌های ساختاری و عناصر رابطه‌ای در شکل‌گیری انواع گرایشات دینی در بین دانشجویان

جامعه شناسان و اندیشمندان هر یک بسته به گرایشات فکری خود و با رویکردهای گوناگون به ارائه تیپ‌های ‏مختلف دینداری پرداخته و رابطه آنها را با متغیرهای فردی و اجتماعی بررسی نموده‌اند. این عده بر این باورند که در ‏عصر جدید برای مطالعه وضعیت دینداری باید از دو شقی معمول دینداری و بی‌دینی گذر کرده و به جای آن از انواع ‏متنوع گرایشات دینی صحبت کرد. اما شکل‌گیری انواع گوناگون دینداری مستلزم مقدماتی است که بررسی ویژگی‌های ‏ساختاری تنها یکی از آن مقدمات می‌باشد. عناصر رابطه‌ا‏ی وجه دیگری در تعیین انواع دینداری است که تاکنون کمتر ‏بدان پرداخته شده است. مقاله حاضر بر آن است که به منظور شناخت شرایط و زمینه‌های تعیین کننده این تنوع، به بررسی رابطه ویژگی ‏های ساختاری و عناصر رابطه‌ای با انواع گرایشات دینی پرداخته و در این رابطه به توضیح نقش هر یک در کنار دیگری ‏بپردازد. ‏جمعیت آماری تحقیق حاضر را دانشجویان شاغل به تحصیل (به دلیل مواجهه بیشتر با محیط علمی و مدون) در ‏نیمسال اول 86-1385 در مقاطع کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه تهران تشکیل داده‌اند.جمعیت نمونه 313 ‏نفر بوده که به روش طبقه‌بندی متناسب توزیع شده است. تحلیل یافته‌ها نشان داد که هردو ‏عامل ویژگی‌های ساختاری و عناصر رابطه‌ای بر گرایش افراد به انواع دینداری موثرند اما نقش عوامل شبکه‌ای یا عناصر رابطه‌ای به مراتب چشمگیرتر می‌باشد