بررسی اثر نابرابری جریان سفارش‌های مبتنی بر عدم تقارن اطلاعاتی در بازار بر تغییرات قیمت اوراق بدهی دولتی

هدف: مدل اطلاعات‌محور یکی از مدل‌های رایج در موضوع ریزساختار بازار است که رفتار معامله‌گران در پی‌عدم تقارن اطلاعاتی و به‌تبع آن، نحوۀ شکل‌گیری قیمت‌ها در بازار را بررسی می‌کند. عدم تقارن اطلاعاتی، یکی از عوامل موثر بر ناکارایی بازارهای مالی است که در معامله‌ها و سفارش‌های معامله‌گران نمود پیدا می‌کند. معامله‌گران مطلع، به‌علت دسترسی به تمامی اطلاعات مربوطه، از قیمت ذاتی آن دارایی در بازار آگاهند و به‌دلیل استفاده از حداکثر مزیت اطلاعاتی خود، معامله‌ها و سفارش‌ها را در حجم‌های بزرگ انجام می‌دهند و از آنجایی که این سفارش‌ها بار اطلاعاتی دارند، روی سفارش‌های سایر معامله‌گران و به‌تبع آن، روی قیمت‌ها در بازار موثر خواهند بود. بر این اساس با وجودعدم تقارن اطلاعاتی در بازار و نمود آن در سفارش‌های معامله‌گران، اهمیت بررسی سفارش‌ها از معامله‌ها نیز بیشتر شده است؛ زیرا مطالعۀ الگوهای رفتاری معامله‌گران با تعیین قیمت و حجم و نوع سفارش‌ها، تصویر واضح‌تری از تاثیرهای قیمتی تصمیم‌های اعضای بازار نشان می‌دهد. با توجه به اثر قیمتی سفارش‌ها در بازار و اهمیت بازار ثانویه برای اوراق خزانۀ اسلامی، به‌عنوان ابزار کلیدی در اجرای سیاست پولی بانک مرکزی و تامین مالی دولت، هدف اصلی این مقاله، بررسی اثرهای قیمتی جریان سفارش‌ها بر تغییرات قیمت اوراق خزانۀ اسلامی در بازار است.روش: در این مقاله با توجه به اثر قیمتی سفارش‌ها در بازار، از متغیر نابرابری جریان سفارش‌ها که تغییرات حجم عرضه و تقاضا را در سرخط اول دفتر سفارش‌ها نشان می‌دهد، استفاده شده است. برای بررسی اثر نابرابری جریان سفارش‌ها بر تغییرات قیمت اوراق خزانه، از روش خودرگرسیو برداری استفاده شده است. بدین منظور، برای بررسی اثر قیمتی سفارش‌ها در بازار فرابورس، از 17 نماد اوراق اخزا از سال 1400 تا 31 شهریور 1402 که بیشترین روزهای معاملاتی را نسبت به سایر اوراق درحال معامله داشته‌اند، استفاده شده است. در این پژوهش با استفاده از مدل خودرگرسیو برداری و تحلیل آن توسط تابع واکنش آنی در سه دسته از اوراق با سررسیدهای متفاوت، به بررسی اثر نابرابری جریان سفارش‌ها بر تغییرات قیمت پرداخته شد تا اثرعدم تقارن اطلاعاتی معامله‌گران در سفارش‌ها و معاملات بررسی شود.یافته‌ها: طبق یافته‌های به‌دست‌آمده در این پژوهش، نابرابری جریان سفارش‌ها در اوراق با سررسید بلندمدت‌‏ اثر بیشتری بر تغییرات قیمت داشته است. همچنین باتوجه به بررسی‌های انجام شده با استفاده از تابع واکنش آنی، در صورت بروز شوک اثر نابرابری جریان سفارش‌ها در اوراق با سررسید بلندمدت‌‏تر تا دوره‌‏های بیشتری باقی خواهد ماند و بر تغییرات قیمت تاثیر می‌گذارد؛ این در حالی است که میزان اثر شوک وارده روی تغییرات قیمت، بسیار بیشتر از متغیر نابرابری جریان سفارش‌ها است. نتیجه‌گیری: با توجه به یافته‌های به‌دست‌آمده، می‌توان نتیجه گرفت که در اوراق خزانه با سررسید بلندمدت‌‏تر، اثرعدم تقارن اطلاعاتی بین معامله‌‏‌گران در جریان سفارش‌های بیشتر از سایر اوراق مشاهده می‌شود و می‌تواند به نوسان قیمت منجر شود؛ بنابراین معامله‌‏گران باید به حجم سفارش‌ها در دو سمت عرضه و تقاضا و دیگر عوامل توجه داشته باشند تا بتوانند از زیان‌‏های پیش رو جلوگیری کنند.

investigating the impact of order flow imbalance and information asymmetry on treasury bill price changes

objectivethe information-based model is one of the prevalent frameworks in the market microstructure literature, examining trader behavior in the presence of information asymmetry and its subsequent impact on price formation. information asymmetry significantly contributes to market inefficiency, manifesting in traders’ transactions and orders. informed traders, possessing knowledge of an asset’s intrinsic value through access to comprehensive market information, engage in high-volume transactions and orders to maximize their informational advantages. these value-relevant orders influence the actions of other market participants and consequently affect market prices. given the critical role of information asymmetry and its effects on traders’ order behavior, the study of orders—rather than mere transactions—has gained prominence. analyzing traders’ behavioral patterns through their order prices, volumes, and types provides a clearer understanding of the price effects resulting from market participants’ decisions. considering the price impact of orders and the significance of the secondary market for islamic treasury bills as a pivotal tool in the central bank’s monetary policy and government financing, this study aims to investigate the price effects of order flow on the price fluctuations of islamic treasury bills in the market. methodsin this article, according to the price effect of orders in the market, the order flow imbalance variable that shows the changes in supply and demand volume in the first line of the order book has been used. therefore, the vector autoregressive model has been used to investigate the effect of order flow imbalance on treasury bill price changes. therefore, to check the price effect of orders, 17 symbols of treasury bills in the over-the-counter market from 2021 to september 2023, which had the most trading days compared to other treasury bills, were used. therefore, in this research by using the vector autoregressive model and analyzing it through the impulse response function, the effect of order flow imbalance on price changes is investigated in three categories of treasury bills with different maturities to investigate the impact of information asymmetry on orders. resultsaccording to the findings obtained in this research, the order flow imbalance variable in long-term maturity treasury bills had a greater effect on price changes. moreover, based on the analyses conducted using the impulse response function, in the event of a shock, the effect of order flow imbalance in long-term maturity treasury bills will remain for extended periods and affect price changes. however, the magnitude of the shock’s effect on price changes is much greater than that of the order flow imbalance variable. conclusiontherefore, it can be concluded that in long-term maturity treasury bills, the effect of information asymmetry in the order flow is greater than the other bills and can lead to price volatility. hence, traders should pay more attention to the supply and demand volume of orders and other factors to prevent potential losses.