الگوی مالی پایدار برای کسب‌وکارِ بانک‏های اجتماعی

هدف: یکی از اقدام‌های مهم برای نقش‌آفرینی جدی بانک‌های اجتماعی در نظام اقتصادی و اجتماعی ایران، توسعه ابزارهای تجهیز منابع این نوع بانک‌هاست. الگوهایِ تامین مالیِ مدل کسب‌وکار بانک‌های اجتماعی، عبارت‌اند از: تامین مالی جمعی، استقراض خُرد و مدل کسب‌وکار اجتماعی (بدون سود سهام). یکی از چالش‌های مدل‌های کسب‌وکار بانک‌های اجتماعی، محدودیت در جذب منابع و جریان نقدینگی پایدار است. این پژوهش بر آن است که با شبیه‌سازی سیستم پویا تاثیر به‌کارگیری ابزارهای مالی مبتنی بر دارایی، نظیر تسهیلات اجاره و مزارعه در بخش کشاورزی را بر جریان نقدینگی بانک اجتماعی بررسی کند. روش: این پژوهش با رویکرد مقایسه‌ای و با استفاده از روش شبیه‌سازی، پایداری جریان نقدینگی و بازدهی بانک اجتماعی با به‌کارگیری ابزارهای مالی مبتنی بر دارایی را با بانک اجتماعی مبتنی بر تسهیلات بدهی با استقراض خُرد مقایسه کرده است. یافته‌ها: نتایج حاصل بیان‌کننده آن است که جریان نقدینگی در بانک اجتماعی با ابزارهای مالی مبتنی بر دارایی، روندی صعودی داشته است، در حالی که جریان نقدینگی بانک اجتماعی با ابزار استقراض خُرد در بازه‌های زمانی مختلف، رفتار نوسانی از خود نشان می‌دهد. نتیجه‌گیری: با توجه به نرخ بازده سپرده‌گذاران بانک اجتماعی با ابزارهای مبتنی بر دارایی، می‌توان انتظار داشت که این نوع بانک‌ها در بلندمدت جذابیت بیشتری برای جذب سپرده‌گذاران دیگر بانک‌ها داشته باشند.

a sustainable financial model for the social banking business

objective: most common financial instruments used in social banks include crowdfunding, microfinance, and social business model (excluding dividends). therefore, one of the social banks (sb) challenges is inadequate and unstable financial resources. this is an important constraint on pursuing their social missions. this study aims to examine the sustainability of financial resources in a social bank implementing islamic financial instruments such as ijarah -to give something on rent- and mozara’ah contract. mozara’ah is an agreement between the owner of the land and the farmer. the farmer cultivates the land and the produce is divided between the parties in an agreed with fixed-ratio.methods: the study compares the sustainability of sb cash flow based on islamic financial instruments such as ijarah and mozara’ah with an sb cash flow based on debt facilities such as microfinance using dynamic system simulation. the simulation is done by vensim software.results: the results show that the process of cash flow in the sbs with ijarah and mozara’ah, enjoys an uptrend. whereas, the cash flow of sbs with microfinance reflects the fluctuating behavior. also, results of the simulation model consisting of ijarah and mozara’ah show a rate of return of 13 % in the second year and 20% in the sixth year on deposits which is higher than the interest rate of social banks based on microfinance.conclusion: according to this research, the sbs using asset-based facilities would be more attractive for depositors in comparison with the sbs using debt-based facilities. so that they can overcome the limitation of access to sustainable financial resources. therefore, they can be more successful in fulfilling their social mission.