بررسی تاثیر احساسات سرما‌یه‌گذاران بر نقدشوندگی بازار و نوسان آن در بورس اوراق بهادار تهران

هدف: مطالعات صورت‌گرفته در زمینه مالی رفتاری و ریزساختارهای بازار، نشان می‌دهد که میان احساسات سرمایه‌گذار و نقدشوندگی بازار ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد. هدف این مقاله، بررسی تاثیر شاخص جامع احساسات سرمایه‌گذار بر نقدشوندگی سهام و نوسان‌های آن و همچنین، بررسی تقارن یا عدم تقارن اخبار (شوک‌های) مثبت و منفی در بورس اوراق بهادار تهران است. روش: ادبیات نقدشوندگی مجموعه وسیعی از شاخص‌های نقدشوندگی را پیشنهاد می‌کند که برای اندازه‌گیری ویژگی‌ها و ابعاد مختلف نقدینگی ارائه می‌شود. بنابراین، در این پژوهش از چهار معیار نقدشوندگی برای دریافت ابعاد مختلف نقدشوندگی استفاده شده است که عبارت‌اند از: هزینه‌های معاملاتی، اندازه‌گیری بر مبنای حجم (فعالیت‌های معاملاتی) و ویژگی‌های تاثیر قیمت. در این راستا، دو معیار گردش معاملات و حجم معاملات، به بُعد هزینه‌های معاملاتی؛ معیار عدم نقدشوندگی آمیهود، به بُعد اندازه‌گیری بر مبنای حجم (فعالیت‌های معاملاتی) و معیار شکاف قیمتی، به ویژگی تاثیر قیمت مرتبط هستند. احساسات سرمایه‌گذاران با استفاده از 9 معیار غیرمستقیم سنجش احساسات سرمایه‌گذاری اندازه‌گیری شده و به‌کمک روش تحلیل مولفه اساسی، شاخص جامع احساسات تشکیل شده است. برای بررسی تقارن این تاثیر، از مدل garch و برای بررسی عدم تقارن از مدل‌های e-garch و t-garch استفاده شده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان داد که دو معیار گردش معاملات و حجم معاملات با احساسات سرمایه‌گذاران ارتباط ضعیفی دارد و عدم نقدشوندگی آمیهود از احساسات سرمایه‌گذاران بیشترین تاثیر را می‌پذیرد. همچنین، نتایج از نامتقارن بودن تاثیر شوک‌ها حکایت می‌کند؛ به‌گونه‌ای که شوک‌های مثبت نسبت به شوک‌‏های منفی تاثیر بیشتری دارد. از آنجا که شوک‌های مثبت در بازار باعث کاهش تلاطم‌های بازار می‌شود، می‌توان با ایجاد احساسات خوش‌بینانه (مثبت)، نقدشوندگی در بازار را افزایش و تلاطم‌های نقدشوندگی بازار را کاهش داد.نتیجه‌گیری: با توجه به اینکه معیار عدم نقدشوندگی آمیهود، از احساسات سرمایه‌گذاران بیشترین تاثیر را می‌پذیرد، سیاست‌گذاران با کنترل احساسات سرمایه‌گذاران می‌توانند نقدشوندگی بازار را افزایش و نوسان قیمتی را کاهش دهند.

the impacts of investor sentiment on liquidity and its volatility: evidence from tehran stock exchange

objective: behavioral finance and market microstructure studies showed that investor sentiment has a positive and meaningful effect on liquidity. the purpose of this study is to investigate the effect of the aggregate sentiment index (asi) on liquidity and its volatilities and to examine the symmetry of news (shocks) on the tehran stock exchange (tse).methods: the available academic literature on liquidity proposes a wide set of indices and proxies to measure the different characteristics and dimensions of liquidity. in this study, four indices were employed to measure the various dimensions of liquidity including transaction cost, volumebased measure (trading volume), and priceimpact characteristics. accordingly, the indices of turnover and trading volume were related to the transaction costs dimension, the amihud illiquidity ratio was related to volumebased measure (trading volume), and the highlow spread index was related to the price impact characteristic. irrational aggregate sentiment index (asi) was formed using nine indirect (institutional) indices for measuring investor sentiment using principal component analysis (pca) and the garch model was used to investigate asymmetry. the egarch and tgarch models were also employed to investigate the asymmetry of news (shocks).results: the achieved results proved no significant relation between turnover and trading volume indices but the strong impact of amihud illiquidity ratio on investor sentiment. the findings also indicated the effects of shocks as asymmetric, i.e., optimistic (positive) shocks have greater effects than pessimistic (negative) shocks. positive shocks cause a decrease in volatilities and an increase in liquidity.conclusion: since amihud’s illiquidity ratio is mostly affected by investor sentiment, policymakers can increase liquidity and decrease price volatility by controlling investor sentiment.