هزینه‌های معاملاتی صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک در سهام و اثر آن بر عملکرد صندوق‌ها

هدف: صندوق‌های سرمایه‌گذاری ایران، طی سال‌های 1390 تا 1396، سالانه به‌طور متوسط 330 درصد گردش معاملاتی داشته‌اند. انجام معاملات آن هم در ابعاد بزرگ، هزینه‌های معاملاتی شایان توجهی را به سرمایه‌گذاران تحمیل می‌کند؛ اما همیشه به سود منجر نمی‌شود. هدف این پژوهش، تخمین هزینه‌های معاملاتی صندوق‌های سرمایه‌گذاری ایران و کشف رابطه این هزینه‌ها با عملکرد صندوق‌هاست. روش: علاوه بر مالیات و کارمزد که شناخته‌شده‌تر هستند، هزینه‌های ناشی از شکاف مظنه خرید و فروش و هزینه‌های ناشی از معاملات بزرگ (اثر قیمتی) نیز وجود دارد که محاسبات آنها پیچیده‌تر است. در این پژوهش، به‌کمک داده‌های با تواتر بالای معاملات سهام و دفتر سفارش‌ها و همچنین، اطلاعات صورت‌های مالی فصلی 15 صندوق سرمایه‌گذاری سهامی در ایران که به‌صورت دستی جمع‌آوری و استفاده شده‌اند، دو هزینه یادشده برآورد شد؛ سپس به بررسی اثر هزینه‌های معاملاتی روی بازدهی تعدیل‌شده با ریسک صندوق‌ها (آلفای چهار عاملی) پرداخته شد. یافته‌ها: صندوق‌های تحت مطالعه‌، سالانه به‌طور متوسط معادل 11 درصد ارزش صندوق را صرف مجموع هزینه‌های معاملاتی ناشی از معاملات سهام بورسی می‌کنند. این مقدار، در مقایسه با بازدهی سالانه صندوق‌ها در بازه زمانی تحقیق که معادل 15/6 درصد است، چشمگیر تلقی می‌شود. همچنین در کل بازه زمانی مورد مطالعه، رابطه معناداری بین هزینه‌های معاملاتی و عملکرد صندوق‌ها وجود ندارد، هرچند که در زیربازه سال‌های 1392 تا 1393، این اثر منفی و معنادار به‌دست آمده است. نتیجه‌گیری: معاملات زیاد مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری در ایران، قادر نیست عملکرد آنها را بهبود دهد و در بهترین حالت، هزینه‌های معاملاتی را پوشش می‌دهد.

mutual fund transaction costs and their effect on funds performance

objective: iranian mutual funds’ average turnover rate stood at 330% in the years from 2001 to 2007. such a high rate could lead to excessive trading costs for investors without necessarily bringing in high returns. the goal of this paper is to estimate transaction costs and examine their effect on the performance of the funds.methods: in addition to the explicit costs of trading such as transaction taxes and commissions, there are other, implicit, components such as bidask spread and price impact which are harder to compute and less recognized by investors. this paper used high frequency (tickbytick) trade and limit order book data, as well as the handcollected quarterly holding and trading data for a sample of iranian equity mutual funds to estimate the aforementioned trading costs. then, the effect of trading costs on the riskadjusted fund returns was examined using the fourfactor alpha as our proxy.results: funds understudy spend on average 11% of their aum annually on trading costs which is a considerable amount in comparison to their return (15.6%), during the sample period. the present study found no significant effect of trading costs on the funds’ performance in the sample. however, during the subperiod of 20132014, a negative and significant relationship was discovered between them.conclusion: as the obtained results of the present study proved, more trading activities of the iranian fund managers’ do not lead to higher returns; accordingly a high trading volume generates only enough excess return to offset the associated transactions costs.