تاثیر چرخه‌های تجاری و بازار سرمایه بر رفتار عوامل موثر بر گزارشگری مالی مطلوب با رویکرد مبتنی بر گزارش حسابرسی

هدف: این پژوهش با هدف شناسایی عوامل موثر بر گزارشگری مالی مطلوب و بررسی تاثیر چرخه‌های تجاری و بازار سرمایه بر رفتار این عوامل به اجرا درآمده است.روش: برای آزمون فرضیه‌های پژوهش، از الگوی داده‌های ترکیبی و برای اندازه‌گیری متغیر گزارشگری مالی مطلوب، از نسبت مجموع قدرمطلق تاثیر بندهای عدم توافق در گزارش حسابرسی به قدر مطلق سود یا زیان خالص دوره استفاده شد. نمونه آماری این پژوهش، پس از اعمال برخی محدودیت‌ها، 124 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق ‌بهادار تهران، در بازۀ زمانی 1387 تا 1396 بود.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که از بین پنج عامل سودآوری، توانایی مدیریت، کیفیت حاکمیت شرکتی، اندازه موسسه حسابرسی و عمر شرکت، با افزایش سودآوری و کیفیت حاکمیت شرکتی، مطلوبیت گزارشگری مالی، به‌طور معناداری افزایش می‌یابد. نتایج انجام فیلتر هادریک ‌پرسکات نیز نشان‎ می‌دهد که طی بازۀ زمانی پژوهش، دوره‌های رونق و رکود چرخه‌های تجاری با بازار سرمایه به‌طور کامل منطبق نیست. بر اساس نتایج تجزیه و تحلیل تکمیلی پژوهش، در ارتباط با رفتار عوامل فوق در ادوار چرخه‌های تجاری و بازار سرمایه، به‌روش آزمون پترنوستر و همکاران (1998) نیز مشخص شد که رفتار متغیر اندازه موسسه حسابرسی تحت تاثیر ادوار رونق و رکود چرخه تجاری قرار دارد و رفتار متغیر سودآوری، از ادوار رونق و رکود چرخه بازار سرمایه تاثیر می‌پذیرد.نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش بر نقش و اهمیت استقرار نظام حاکمیت شرکتی باکیفیت در شرکت و نظارت سازمان‌های ناظر بر الزامات آن تاکید می‌کند. در پژوهش حاضر، گزارشگری مالی مطلوب از دید حسابرس مستقل و به‌طور ویژه مطابق با استاندارد شماره 700 حسابرسی سنجیده شده است. عدم ارتباط برخی عوامل با گزارشگری مالی مطلوب که به‌عنوان انعکاسی از سطح بالای کیفیت در گزارشگری مالی تخمین زده می‌شود و نیز، ناهماهنگی نتایج تحقیق با نتایج برخی پژوهش‌ها، احتمالاً ناشی از عدم مطابقت کامل دو مفهوم کیفیت گزارشگری مالی و گزارشگری مالی مطلوب یا تفاوت در روش اندازه‌گیری متغیر مربوطه بوده است.

The Impact of Stock Market and Business Cycles on the Behavior of Factors Affecting Favorable Financial Reporting using Audit report based Approach

Objective: This study is implemented to identify the factors affecting favorable financial reporting and also to investigate the impact of business and stock market cycles on the behavior of these factors.Methods: The panel data model was used to test the assumptions of the research and the ratio of the sum of the absolute value of the effects of audit disagreement paragraphs over the absolute value of the net income was used to measure favorable financial reporting. The statistical sample of this research, after applying some restrictions, consists of 124 firms listed on the Tehran Stock Exchange from 2008 to 2017.Results: Research’s findings demonstrated that profitability and corporate governance quality are positively associated with favorable financial reporting; while managerial ability, audit size and firm age are not significantly associated with favorable financial reporting. The results of the HodrickPrescott filter showed there is no complete coincidence between boom and recession periods of business and stock market cycles during the research period. In the supplementary analysis of the research, based on the Paternoster test (1998) about the behavior of the above factors in the periods of the business and stock market cycles, audit size variable behavior influenced by the boom and recession periods of the business cycle and behavior of the profitability variable is influenced by the boom and recession periods of the stock market cycle.Conclusion: The results of this study emphasize the role and importance of establishing a highquality corporate governance system in the company and supervise the organizations concerned about its requirements. Also, in this research, favorable financial reporting is measured from an independent audit view especially based on audit standard No. 700. Lack of relationship between some factors and favorable financial reporting, which is predicted as a reflection of the high level of quality in financial reporting, on one hand, and the lack of accordance of research results with some researches results, on the other hand, may result from the lack of full compatibility of two concepts of favorable financial reporting and financial reporting quality or difference in stated variable measurement.