ارزیابی اثر ریسک سیستمی بخش بانکی بر عملکرد اقتصاد کلان ایران

هدف: ریسک سیستمی، عامل بسیاری از بحران‌های مالی است و بر عملکرد اقتصاد در سطح کلان، آثار نامطلوبی می‌گذارد. برای سیاست‌گذاری اثربخش در خصوص مدیریت ریسک سیستمی، اندازه‌گیری و پایش مداوم ریسک سیستمی و بررسی سازوکار اثرگذاری آن بر اقتصاد کلان ضرورت دارد. هدف این مقاله، مطالعه اثر ریسک سیستمی بخش بانکی بر عملکرد  شاخص‌های کلان اقتصادی اعم از رشد اقتصادی با نفت و بدون احتساب نفت، اجزای تولید ناخالص داخلی و ارزش افزوده بخش‌های اقتصادی مختلف ایران است. روش: یکی از بهترین سنجه‌های ریسک سیستمی، شاخص srisk است که در این مقاله از آن استفاده شده است. رابطه بین تغییرات شاخص‌های کلان اقتصادی با تغییرات شاخص srisk بخش بانکی ایران با استفاده از مدل خودرگرسیو روی وقفه‌های توزیعی ارزیابی شده است. یافته‌ها: بین ریسک سیستمی بخش بانکی و تولید ناخالص داخلی (با و بدون احتساب نفت) تا افق زمانی 12 ماه، به‌طور معناداری رابطه منفی وجود دارد. ارزش افزوده بخش ساختمان، بخش مالی و بخش صنعت، بیشترین تاثیر را از تغییرات ریسک سیستمی بخش بانکی می‌پذیرند. همچنین، کلیه اجزای تولید ناخالص داخلی تحت تاثیر تغییرات ریسک سیستمی قرار دارند؛ اما در خصوص جزء سرمایه‌گذاری ثابت این رابطه قوی‌تر و ماندگارتر است. نتیجه‌گیری: افزایش ریسک سیستمی، علاوه بر وقوع احتمال بحران مالی، آثار نامطلوب بلندمدتی بر عملکرد اقتصاد کلان و سرمایه‌گذاری می‌گذارد. سیاست‌گذار باید به‌منظور انجام اقدام‌های به‌موقع برای کاهش آثار نامطلوب ریسک سیستمی، شاخص srisk را پایش کند.

Evaluation of the Effect of the Banking Sector Systemic Risk on the Macroeconomic Performance of Iran

Objective: Systemic risk is the cause of many financial crises and has adverse effects on economic performance at the macro level. For effective policymaking of systemic risk management, it is necessary to measure and monitor systemic risk and to study the mechanism of its effect on macroeconomy. This paper aims at investigating the relationship between banking sector systemic risk and the performance of macroeconomic indexes including Gross Domestic Production (GDP), GDP without oil, the components of GDP and the value added of the sectors. Methods: One of the best systemic risk measures is SRISK index which is used in this article, and the relationship between the changes of macroeconomic indexes and the changes of SRISK is evaluated using autoregressive distributed lags model. Results: There is a significant negative relationship between the banking sector systemic risk of Iran and GDP (with and without oil) for horizon of 12 months. Value added of construction, financial sector and industry sector is influenced more than other sectors from the changes of systemic risk of banking system. Furthermore, all of the components of GDP are influenced by the changes of systemic risk but this influence is stronger and more durable for the fixed investment component. Conclusion: In addition to the increase of the probability of financial crisis, the increasing of systemic risk has longterm adverse effects on macroeconomic performance and investments. In order to take a timely measure for decreasing the adverse effects of systemic risks, Policymakers should monitor SRISK index continuously.