بررسی چارچوب مقرراتی و چگونگی پیاده‌سازی اصل «رفتار عادلانه و منصفانه با صاحبان سهام از سوی ناشران» در بورس اوراق بهادار تهران

هدف: تضمین رفتار عادلانه و منصفانه با سهام‌داران، مسیر رسیدن به بازار کارا، منصفانه و شفاف را هموار می‌سازد. هدف از این پژوهش، بررسی کفایت و پیاده‌سازی مقررات مرتبط با اصل رفتار عادلانه و منصفانه با صاحبان سهام از سوی ناشران است. روش: در این پژوهش، پس از بررسی اصل 17 سند «اهداف و اصول مقررات‌گذاری اوراق بهادار» آیسکو در خصوص رفتار عادلانه و منصفانه با صاحبان سهام، چارچوب مقرراتی ایران و ایالات متحده با استانداردهای این اصل تطابق داده شد. در این فرایند، ضعف‌های مقررات موجود نمایان شده است. در ادامه پژوهش با استفاده از رویکرد کمّی و ابزار پرسش‌نامه و طراحی آزمون فروض، میزان پیاده‌سازی قوانین و مقررات موجود بررسی شده است. یافته‌ها: سه مضمون کلیدی که در سند آیسکو بر آنها تاکید شده، عبارت‌اند از: حقوق اساسی سهام‌داران، گزارش‌دهی معامله‌های موثر بر کنترل و گزارش‌دهی دارندگان اطلاعات نهانی. مهم‌ترین ضعف ساختاری مقررات در حوزه ناشران، بی‌توجهی به معامله‌های است که به تغییر کنترل و گزارش‌دهی این­گونه معامله‌ها منجر می‌شود. در حالی که در قوانین و مقررات ایالات متحده، الزام‌های سخت‌گیرانه و دقیقی در خصوص ردیابی و گزارش‌دهی این‌گونه معامله‌ها وجود دارد. همچنین به‌طور کلی، دامنه و گستردگی افشای مورد درخواست در ایالات متحده بیش از ایران است. نتیجه‌گیری: در پیاده‌سازی قوانین و مقررات موجود در حوزه حقوق اساسی سهام‌داران در همه بخش‌ها، به‌جز تخصیص سود تقسیمی مجمع، پیاده‌سازی قوانین و مقررات تایید شد. اما در بخش گزارش‌دهی دارندگان اطلاعات نهانی، مشکل‌های جدی وجود داشته و این فرضیه به‌همراه فرضیه‌های فرعی مربوطه هیچ‌یک تایید نشدند.

Studying the Regulatory Framework and Implementation of the Principle of Fair and Equitable Treatment of Shareholders by Issuers in Tehran Stock Exchange

Objective: Ensuring fair and equitable treatment of shareholders can pave the way for an efficient, fair and transparent market. The purpose of this study is to examine the adequacy and implementation of the regulations related to fair and equitable transactions between shareholders and issuers. Methods: In this study, principle 17 of IOSCO Objectives and Principles of Securities Regulationon Fair and Equitable Treatment of Shareholders are reviewed, and the analysis showed that the IranUS regulatory framework is in line with the standards of this principle. In this process, the weaknesses of the existing regulations appear. In the following, with a quantitative approach, using the questionnaire tool and designing the hypothesis test, the extent of implementation of the existing rules and regulations has been investigated. Results: The three key themes highlighted in the IOSCO document are: fundamental rights of shareholders, reporting of transactions affecting the control and reporting of inside information holders. The most important structural weakness of the regulations in this field, is neglecting the transactions affecting the control of the company. While US regulations have precise requirements for tracking and reporting such transactions. In general, the extent of disclosure in US is more than Iran. Conclusion: In implementing the existing laws and regulations, in the area of ​​fundamental rights of shareholders, except for the payment of dividend, implementation of laws and regulations was approved in other sectors. However, there were serious problems in the reporting of insiders, and none of these hypotheses were confirmed with the relevant subassumptions.