مقایسه کارکردهای اجرایی، رفتارهای پرخطر و انگیزه تحصیلی بین نوجوانان با تیپ های زمانی صبحگاهی و شامگاهی

اهداف: تیپ های زمانی در برخی از شاخص های روان شناختی افراد تاثیر چشمگیری دارد. این پژوهش با هدف مقایسه کارکردهای اجرایی، رفتارهای پرخطر و انگیزه تحصیلی بین نوجوانان با تیپ های زمانی صبحگاهی و شامگاهی اجرا شد. مواد و روش ها طرح پژوهشی از نوع مقایسه ای بود. جامعه آماری آن را تمامی دانش آموزان دوره ی متوسطه دوم مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 95-94 شهر اصفهان تشکیل می دادند. نمونه گیری به شیوه نمونه گیری در دسترس در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول 320 نفر از دانش آموزان که موافق شرکت در پژوهش بودند، انتخاب شدند و از آن ها خواسته شد به پرسش نامه صبحگاهی شامگاهی هورن و استبرگ پاسخ دهند. در مرحله دوم، 106 نفر که در دو تیپ زمانی صبحگاهی یا شامگاهی قرار داشتند (بر اساس نمره آن ها) به عنوان نمونه نهایی پژوهش انتخاب شدند. ابزار استفاده شده در این پژوهش پرسش نامه صبحگاهی شامگاهی هورن و استبرگ،پرسش نامه مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی محمدی و همکاران، پرسش نامه انگیزش پیشرفت تحصیلی عبدخدایی و آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین برگ و همکاران بود. داده های جمع آوری شده با استفاده از نسخه 21 نرم افزار spss و آزمون هایt مستقل و یومنویتنی تحلیل شدند. یافته ها نتایج نشان داد بین برخی از شاخص های آزمون ویسکانسین شامل خطای درجاماندگی و پاسخ های نادرست دو گروه تفاوت معناداری وجود دارد (0.05>p). بین دیگر شاخص های کارکردهای اجرایی تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتایج همچنین نشان داد بین رفتارهای پرخطر و ابعاد آن و انگیزه تحصیلی نوجوانان دارای تیپ های صبحگاهی و شامگاهی تفاوت معناداری وجود دارد (0.05>p). نتیجه گیری نتایج به دست آمده حاکی از این است که نوجوانان تیپ زمانی صبحگاهی در ابعاد کارکردهای اجرایی(خطای درجاماندگی و پاسخ های نادرست) و انگیزه تحصیلی در مقایسه با نوجوانان تیپ شامگاهی عملکرد بهتری دارند و رفتارهای پرخطر آن ها کمتر است.

The Comparison of Executive Functions, Risk Behaviors, and Academic Motivation Among Adolescents With Chronology Type Morningness and Eveningness

Objectives This research was conducted with the goal of comparison of executive functions, risk behaviors, and academic motivation among adolescents with chronology type morningness and eveningness.Methods This is a comparative study in a population of high school students in Isfahan in 201415 academic year. Accessible sampling was used as a sampling method in two phases. In the first phase 320 students were selected, and in the second phase, 106 students with different chronology types were chosen as a final sample. The data gathered by using Horne and Ouml;stberg rsquo;s Morningnesseveningness questionnaire, Mohammadi and his colleagues rsquo; Iranian Adolescents Risk Scale, Abdekhodaee rsquo;s Achievement motivation questionnaire, and Wisconsin card sorting test. Independent samples t test and MannWhitney U test were employed for analyzing data using SPSS21.Results Significant relationship was found between two aspects of executive functions containing preservation error and incorrect answers responses, and chronology types (P<0.05), whereas no significant relationship existed in other aspects. In addition, morningness and eveningness chronology types were significantly different among adolescents in terms of risky behaviors and academic motivation (P<0.05).Conclusion The adolescents with morningness chronology type performed better in executive function and academic motivation in comparison with eveningness type and had lower risky behaviors.