ماهیت و آثار تصمیمات دادگاه در تفسیر رای داور

بسیار اتفاق می‌افتد که عبارات رای داور در زمان صدور، کاملاً رسا و وافی به مقصود به نظر می‌رسند؛ ولی ابهام و اجمال آن، در زمان صدور اجرائیه یا حتی بعد از آن عیان می‌گردد. صرف‌نظر از اختلافی که بین حقوق‌دانان در تعیین مرجع تفسیر رای داور وجود دارد؛ محاکم به‌موجب تکلیفی که اصل 149 قانون اساسی برعهده‌ی آن‌ها نهاده است؛ حداقل در موارد فوت داور یا عارض شدن حجر بر وی و هم‌چنین در مقام اعمال نظارت قضایی ثانویه، ناگزیرند رای داور را تفسیر و نسبت به پذیرش یا عدم پذیرش تقاضای صدور اجرائیه، اتخاذ تصمیم نمایند. علاوه بر آراء مذکور، ممکن است آراء صادره از داوری خارجی نیز، نیاز به تفسیر داشته باشند. ماهیّت و آثار تصمیمات محاکم در مقام تفسیر رای داور، موضوع این مقاله است. اگرچه برخلاف تصحیح، احتمال تغییر ماهیّت رای هنگام تفسیر آن وجود دارد؛ ولی ماهیّت تصمیم دادگاه در مقام تفسیر رای داور به روشنی مشخص نیست. چنانچه این تصمیم در قالبی غیر از رای اتخاذ شود؛ طرفین امکان اعتراض به آن‌را نخواهند داشت؛ که می‌تواند منتهی به بی‌عدالتی و تضییع حقوق اصحاب دعوا شود. این نوشتار درصدد تبیین ماهیت تصمیمات دادگاه در مقام تفسیر رای داور است.

the nature and consequences of court decisions in interpreting arbitrator’s decision

while the words of the arbitrator’s decision at the time of issuance could be quite expressive and unequivocal, they may become vague at the time of its execution or even afterwards. admittedly, there is no overall consensus amongst the jurists in determining the authority for interpreting the arbitrations. nonetheless, the courts in accordance with the obligation imposed upon them by article 149 of the constitution are—at least in cases of the arbitrator’s death or occurrence of their incapacity thereof as well as in the case of secondary judicial supervision over their decision— compelled to interpret the arbitrator’s decision and decide whether to endorse or rebut the application for enforcement and execution. in addition to the aforementioned decisions, the arbitrations issued by an external arbitrator may need to be interpreted to clarify the arbitrator’s intent. in this regard, the nature and effects of the courts’ verdicts as the interpreters of the arbitrations are the focus of this study. although unlike rectification it is highly likely to witness alterations in the nature of the verdict during the interpretation of the arbitrator’s decision, the nature of the court’s verdict as the interpreter of the arbitrator’s verdict is not transparent. in case this decision is made in a form other than court’s verdict, the involved parties will be bereft of the right to protest, thereby incurring injustice and violation of the rights. the present article is aimed at explicating the nature of the courts’ verdicts as the authoritative agency in interpreting the arbitrator’s decision.