تاملی بر برخی مسائل حقوقی- اخلاقیِ «فناوریِ زیستیِ کایمرا»؛ مورد پژوهی رویکرد اسناد بین المللی

ایجاد کایمراها، به ویژه اختلاط‌های انسان– حیوان مسائل متعدد اخلاقی و حقوقی را در دانش پزشکی و زیست شناسی ایجاد کرده است. از یک سوی این موجودات ممکن است آثار نامطلوب و خطرات جدی بر سلامت و حیات انسانی و نیز تنوع زیستی بر جای گذارند. از سوی دیگر می‌توانند فوایدی از قبیل کمک به بیماران صعب العلاج در دانش پزشکی داشته باشند و لذا نباید تحقیقات علمی در این زمینه را ممنوع یا محدود نمود. این امر باعث شده است، مجادلات اخلاقی- حقوقی متعددی در این زمینه مطرح گردد. این سئوال اساسی مطرح است که آیا تحقیقات و تولید کایمرها از لحاظ حقوقی و اخلاقی قابل توجیه و مجاز هستند؟ در این مقاله کوشیده شده است برخی ابعاد حقوقی- اخلاقی تحقیق و ایجاد موجودات کایمرا در پرتو اسناد بین المللی و قواعد مورد اشاره در این اسناد مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند. اجمالا در این خصوص سه رویکرد کلی مخالفت مطلق، مخالفت نسبی و موافقت قابل ذکر است. در اسناد بین المللی برخی قواعد و هنجارهای بین المللی مورد اشاره در اسناد بین المللی حوزه زیست پزشکی، ژنوم انسانی و حقوق حیوانات با تحقیقات و تولید کایمرها مرتبط هستند. فرض اساسی این مقاله در پاسخ به سئوال اصلی بر این مبنا استوار است که، دولت‌ها مکلفند در صدور مجوز به فعالیت‌های علمی مرتبط با کایمرا و هیبرید، جنبه احتیاطی امر را رعایت نموده و حتی الامکان از آثار نامطلوب آن بر موجودات زنده به ویژه انسان و تنوع زیستی پیشگیری نمایند.

reflection on the legal-ethical problems of chimera biotechnology; a case study of the international instruments

the creation of chimeras, especially human-animal mixing, has raised numerous ethical and legal issues inmedical science and biology. on the one hand, these organisms may have adverse effects and serious risksto human health and life as well as biodiversity. on the other hand, they can have benefits, such as helpingpatients with medical problems in medical science. therefore, scientific research in this field should not beprohibited or restricted. this has led to numerous ethical and legal controversies in this field. the keyquestion is whether the researches and production of chimeras is legally and morally justifiable andpermissible? in this paper, some legal-ethical aspects of the research and creation of chimera creatures inthe light of international documents and the rules are examined and evaluated. in summary, three generalapproaches can be mentioned: absolute disagreement, relative disagreement and agreement. in internationaldocuments, although there is no comprehensive document in this area, some of the international norms andrules mentioned in international documents in the field of biomedicine, human genome and animal rightsare related to the research and production of chimera. the basic presumption of this article in response tothe main question, is based on the premise that governments are obliged to observe the precautionary aspectwhen issuing licenses for scientific activities related to chimeras and hybrids and to prevent, as much aspossible, their undesirable effects on living organisms, especially humans, and biodiversity.