مفهوم عمل اداری و تفسیر قضایی از آن در رای شعبه(رای شماره 1452 2/9/1394 شعبه دهم) دیوان عدالت اداری

عمل اداری به عنوان مفهومی محوری در حقوق اداری به رغم داشتن آثار متعدد در اجرای حقوق اداری و تشخیص صلاحیت دادگاه ها، در قوانین ایران تعریف نشده است.دکترین در مراحل اولیه و بازنگری است،رویه قضایی نیزایجاد نشده است.لذا این مقاله برای نیل به هدف تبیین مفهوم عمل اداری، رای یکی از شعب دیوان عدالت اداری را با روش تحلیل رای بررسی نموده است.قاضی صادرکننده رای اعتقاد به انحصار صلاحیت دیوان در رسیدگی به عمل اداری داشته و قانونی بودن و در راستای انجام وظیفه قانونی بودن را از شروط شکل گیری عمل اداری دانسته است و عقیده دارد،عمل اداری در اعمال حاکمیتی با هدف برقراری نظم عمومی یا انجام خدمت عمومی وجود دارد.نویسندگان این مقاله معتقدند گرچه اصل بر نظارت بر عمل اداری در چنین نهادهایی است و عمل اداری نیز باید شرایطی داشته باشد ولی این امر ناقض صلاحیت دیوان نیست.قانونی بودن،در راستای انجام وظیفه بودن آن،دنبال کردن حفظ نظم عمومی و انجام خدمت عمومی می تواند از شرایط صحت عمل اداری باشد ولی فقدان آنها نافی صلاحیت دیوان نمی باشد.در نهایت این مقاله ضمن تبیین مفهوم عمل اداری بدین شرح «یک تصمیم یا اقدام اعم از فعل یا ترک فعل است که مقامات و مامورین اداری دولتی و عمومی با قصد ایجاد آثار حقوقی بر اشخاص و موارد معین و بصورت غیر ترافعی انجام می دهند»؛ به این نتیجه می رسد که مفهوم عمل اداری مورد نظر رای مطابقت دقیقی با قواعد نداشته و برخی معیارهای دیگر از جمله شروط صحت عمل اداری در تعریف خلط شده است.

the concept of administrative act and its judicial interpretation in the decision of (vote no. 1452-2/9/1394 of the 10th branch) court of administrative justice branch

administrative act as a central concept in administrative law, despite having many effects in theimplementation of administrative law and recognizing the jurisdiction of courts, is not defined in iranianlaws. the doctrine is in the early stages of revision and the judicial procedure has not been established.therefore, in order to achieve the goal of explaining the concept of administrative act, this article hasanalyzed the decision of one of the branches of the administrative court of justice with the method ofdecision analysis. the judge issuing the decision believes in the exclusive jurisdiction of the court in dealingwith administrative act and he has considered legality and legality in line with the duty to be one of theconditions for the formation of administrative act and believes that there is administrative act in the acts ofgovernance with the aim of establishing public order or performing public service. the authors of thisarticle believe that although the principle is to control the administrative act in such institutions and theadministrative act must also have conditions, but this does not violate the jurisdiction of the court. legality,in line with its duty, seeking to maintain public order and perform public service can be among theconditions of correctness of administrative act, but their absence does not negate the jurisdiction of thecourt. finally, this article explains the concept of administrative act as follows: it is a decision or action,whether it is an act or an omission, that government and public administrative officials make with theintention of creating legal effects on certain persons and cases in a nonlitigious manner.; it comes to theconclusion that the concept of administrative act referred to by the judicial decision does not exactlycorrespond to the rules and some other criteria, including the conditions of correctness of administrativeact, have been mixed in the definition.