کیفرگذاری افتراقی اطفال و نوجوانان در انگارۀ «حقِ بر باز پروری»

مبانی فکری حاکم بر نظام کیفری هر کشوری، تاثیر مستقیم در تدوین پاسخ های کیفری و سیاست گذاری جنایی در مبارزه با بزهکاری دارد. اطفال و نوجوانان به عنوان موضوع سیاست گذاری جنایی در هر جامعه ای از آن جهت که نقش تعیین کننده ای در سرنوشت هر کشوری دارند، از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و ضرورتِ اتخاذ سیاست جنایی افترایی در زمینه کیفردهی را ایجاب می کند. یکی از جلوه های افتراقی در مبانی فکری پاسخ دهی به رفتار مجرمانه بزهکاران، پذیرشِ اندیشه «حق بر بازپروری» به جای «حق بر مجازات شدن» برای اطفال و نوجوانان است. حق برخورداری از بازپروری یکی از بارزترین حقوق بشری به شمار می رود؛ به گونه ای که فرد از سنین کودکی و در تمام مراحل زندگی خود حتی زمانی که به دلیل ارتکاب جرم محکوم به مجازات می شود، از این حقوق برخوردار است. از این رو، تمامی دولت ها و حاکمان صرفنظر از آنکه اعضای جامعه تابع چه دین و آیینی هستند، ضمن رعایت حقوق برابر آنان از جهات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، متعهد هستند زمینه ای مناسب را برای رشد و تعالی کودکان و به ویژه کودکان بزهکار فراهم آورند. از جمله حقوق بنیادین خانواده بشری، حق برخورداری از اصلاح و بازپروری است. اجرای این حق نقش به سزایی در جایگزین ساختن ارزش ها و هنجارهای متناسب با تحولات اجتماعی به صورت همگانی و گسترده در زندگی جمعی ایفا می کند.این حق مبتنی بر مبانی انسانی ، دینی و کیفرشناختی است که ضرورتِ وجودِ چنین حقی را برای کودکان بزهکار ایجاب کرده و دارای آثار و نتایج منحصر به فرد همچون اولویت اجرای برنامه های اصلاحی به جای مجازات درمورد اطفال بزهکار و مشارکت نهادهای غیرحقوقی در فرایند پاسخ دهی به آنان نیزخواهد بود .

differential sentencing of children and adolescents in the notion of right to rehabilitation

the ideological foundations governing the penal system of any country have a direct impact on the formulation of criminal responses and criminal policy in the fight against crime. children and adolescents as a subject of criminal policy in any society, who play a decisive role in the fate of any country, are very important that necessitate the adoption of defamatory criminal policy in the field of punishment. one of the differential manifestations of the intellectual foundations of responding to the criminal behavior of offenders is the acceptance of the idea of the &right to rehabilitation& instead of the &right to be punished& for children and adolescents. the right to rehabilitation is one of the most prominent human rights; in such a way that a person has these rights from childhood and in all stages of his life, even when he is convicted of a crime. therefore, all governments and rulers, regardless of the religion of the members of society, while respecting their equal rights in political, economic, social and cultural terms, are committed to provide a suitable environment for the growth and excellence of children, especially delinquent children. one of the fundamental rights of the human family is the right to reform and rehabilitation. the exercise of this right plays an important role in replacing values and norms commensurate with social developments in a collective and widespread way in collective life. this right is based on humanitarian, religious, and criminalistic principles that require the existence of such a right for delinquent children and has unique effects and results, such as the priority of implementing reform programs instead of punishment for delinquent children and the participation of non-legal institutions in the process of responding to them.