مطالعه تطبیقی اصل صلاحیت واقعی در حقوق جزای ایران و انگلستان در پرتو اسناد بین‌‌المللی

اصل صلاحیت واقعی به عنوان یکی از جنبه‌‌های صلاحیت فرا‌سرزمینی، هنگامی اعمال می‌‌گردد که جرم ارتکابی در خارج از کشور، علیه منافع اساسی و حیاتی آن باشد. دراین نوشتار با استفاده از روش توصیفی– تحلیلی و کتابخانه‌ای و با بررسی و تطبیق پیرامون اصل صلاحیت واقعی در حقوق جزای ایران و انگلستان با نگاهی به اسناد بین‌المللی، چنین نتایج حاصل شده‌ است که اولاً، از لحاظ جرائم موضوع اصل صلاحیت واقعی هرچند مصادیق مورد پذیرش حقوق بین‌‌‌الملل در حقوق جزای هر دو کشور ایران و انگلستان توسعه یافته‌‌‌اند، لکن در تطبیق حقوق جزای دو کشور عموماً از لحاظ نوع و ماهیت جرائم یکسان بوده، ولی از لحاظ مجازات‌‌ها با هم متفاوت هستند. ثانیاً، در حقوق جزای انگلستان شرط محاکمه غیابی در اعمال این اصل مورد پذیرش قانونگذار نبوده ولی در حقوق جزای ایران با حذف شرط یافت‌‌شدن یا اعاده‌‌شدن متهم به کشور به نوعی محاکمه غیابی پذیرفته شده‌ است، که با موازین بین‌‌‌‌المللی در تطابق بیشتری می‌‌باشد. ثالثاً، در حقوق جزای انگلستان در راستای ملاحظات حقوق بشری، شرط منع محاکمه مجدد صرفاً در مورد برخی جرائم تروریستی قابل اعمال نمی‌‌باشد، ولی احتساب مجازات‌‌های قبلی پذیرفته شده‌ است؛ لیکن در حقوق جزای ایران، منع محاکمه مجدد پذیرفته نشده ولی احتساب مجازات‌‌های قبلی نیز صرفاً در مجازات‌‌های تعزیری مورد پذیرش قانون گذار است.

a comparative study of the protective principle in the criminal law of iran and england in the line of international instruments

the protective principle as one of the aspects of extraterritorial jurisdiction; is applied when the crime committed abroad is against its fundamental and vital interests. in this paper, by using the descriptive analytical and library methods and adaptation around the protective principle in the criminal law of iran and england by looking at international documents, such results have been obtained: firstly, in crimes under the protective principle, accepted subjects of international law in the criminal law of iran and england have been developed, the application of the criminal law of the two countries is generally the same in terms of type and nature of crime, but, they are different in terms of legal punishment. secondly, in english criminal law, the condition of trial in absentia was not accepted by the legislator in the application of this principle, but in iranian criminal law, the implementation of the protective principle by eliminating the condition that the accused be found or extradited to the country is accepted as a kind of trial in absentia, which is more in line with international standards. thirdly, in english criminal law, in line with human rights considerations, the condition of prohibiting retrial cannot be applied only in the case of some terrorist crimes, but the inclusion of previous punishments is accepted; however, in iranian criminal law, the prohibition of retrial is not accepted, but the inclusion of previous punishments in penal punishments is accepted by the legislator.