ابعاد و چالش‌های حقوق بشری مقابله با کووید-19

مقابله با شیوع کووید-19، مستلزم اتخاذ تدابیر و تصمیماتی است که در عین حمایت از سلامت فردی و عمومی ممکن است با تحدید حقوق بشر ملازمه پیدا کند. دولت‌های زیادی برای مقابله با این بیماری وضعیت اضطراری اعلام کرده‌اند یا بدون اعلام رسمی چنین وضعیتی، عملاً چنین وضعیتی را حاکم ساخته و به تحدید حقوق و آزادی‌های عمومی پرداخته‌اند.در این میان، نظام بین‌المللی حقوق بشر که دغدغۀ حمایت از حقوق افراد را حتی در وضعیت‌های اضطراری دارد، دولت‌ها را ملزم به رعایت اصول و قواعدی می‌کند که بتوانند میان حفاظت از سلامت‌عمومی و رعایت تعهدات حقوق بشری خود تعادل معقولی را برقرار کرده، هر دو هدف را تامین کنند.بر این اساس، پرسش مطرح در این مقاله آن است که دولت‌ها در فرایند مقابله با کووید-19 با چه مسائل و چالش‌های حقوق بشری مواجه‌اند و چه راهکارهایی برای حل و رفع آنها وجود دارد؟ با مراجعه به موازین بین‌المللی حقوق بشر و انطباق اقدامات دولت‌ها و شواهد موجود با آنها می‌توان گفت که چالش عمده آن است که بیشتر دولت‌ها سیاست انتخاب «این یا آن» را دنبال کرده‌ و عمدتاً حفاظت از سلامت عمومی را بر رعایت حقوق بشر برتری داده‌اند؛ در حالی‌که، از منظر حقوق بشری باید سیاست «هم این و هم آن» را دنبال می‌کردند.نظام بین‌المللی حقوق بشر با زبان حق – محور خود چارچوب خاصی را برای مبارزه با کووید-19 تجویز می‌کند. در این چارچوب، سیاست «مقابله با کرونا به هر بها» جای خود را به سیاست «مقابله با کرونا با رعایت ارزش های بنیادی» می دهد. هنجارهای حقوق بشری، مانع از آن می شوند که نگاه های تبعیض آمیز، ابزاری، مصلحت جویانه و سلسله مراتبی در فرایند مقابله با این بیماری شکل بگیرد. دولت ها را ملزم می کند تا برای مقابله با این ویروس، همة امکانات ملی خود را بسیج کنند و ازامکانات بین المللی نیز حداکثر استفاده را داشته باشند و هر نوع محدودسازی حقوق بشر را با رعایت اصول قانونی بودن، ضرورت و تناسب انجام دهند. بر این اساس، هر چند همه حقوق بشر ازسیاست ها و پاسخ های مرتبط با کووید - 19 متاثر می شوند، در مقام مقابله با کووید - 19 ، برخی ازحقوق مانند آزادی بیان و منع تبعیض، نقش اساسی در بهنجار بودن و کارامدی این سیاست ها و پاسخ ها دارند و در نتیجه باید جز در موارد کاملاً ضروری از تحدید آنها خودداری شود (حقوق بشر حاکم بر تدابیر مقابله با کووید - 19 ) و برخی حق های بشری، مانند حریم خصوصی و آزادی آمد و شد نیز ناگزیر باید محدود شوند (حقوق بشر متاثر از تدابیر مقابله با کووید - 19 ). بدین منظور، در این مقاله، نخست ابعاد مختلف حق بر سلامتی در نظام بین المللی حقوق بشر و اصول تحدید حقوق بشر برایتامین سلامتی عمومی تبیین شده و سپس، چالش های متناظر و مرتبط با تاثیر و تاثر حقوق بشر در پاسخ های مرتبط با مقابله با کووید - 19 طرح و بررسی شده است.

Human Rights Dimensions and Challenges of Covid 19

Dealing with the outbreak of Covid19 requires measures and decisionsthat, while protecting individual and public health, may involve restrictionson human rights. Many governments have declared a state of emergency tocombat the disease or, without formally declaring such a situation, havefactually imposed such a situation and restricted individual rights andfreedoms. In the meantime, the international human rights system, whichprotects individual’s rights, even in the emergencies, requires governmentsto adhere to principles and rules that can strike a reasonable balance betweenprotecting public health and meeting their human rights obligations.Accordingly, the question in this article is that what human rights issues andchallenges do the governments face in the process of dealing with Covid19and what the solutions are to address them. Referring to international humanrights standards and by reference to the actions of governments, it can besaid that the main challenge is that most governments have pursued a policyof &this or that& and mainly prioritize the protection of public health overhuman rights; Whereas, from a human rights perspective, they should havepursued a policy of &both this and that.&The international human rightssystem, in its rightbased language, prescribes a specific framework forcombating Covid19. In this context, the policy of &countering the Covid 19at all costs& gives way to the policy of &countering the Covid19 with respectto fundamental values.& Human rights norms prevent the formation ofdiscriminatory, instrumental, expedient and hierarchical views in the processof combating the disease. It obliges governments to mobilize all theirnational resources to combat this virus, to make resort to internationalresources, and to enforce any restrictions on human rights in accordancewith the principles of legality, necessity and proportionality. Accordingly,although all human rights are affected by the policies and responsesassociated with Covid19, it seems, some rights, such as freedom ofexpression and nondiscrimination, play a key role in the normality andeffectiveness of these policies and responses and hence, should not berestricted unless strictly necessary (human rights governing measures againstCovid19) and some human rights, such as privacy and freedom ofmovement, must inevitably be restricted (human rights affected by Covid19). To this end, in this article, first the various dimensions of the right tohealth in the international human rights system and the principles oflimitation of human rights for ensuring public health are explained and then,the corresponding challenges related to the impact of human rights inresponses to Covid19 are analyzed respectively.