تاثیر حاکمیت اراده در صلاحیت بین‌المللی دادگاه‌ها

امروزه توافق بر انتخاب دادگاه به عنوان یکی از شروط رایج در قراردادهای تجاری بین‌المللی اهمیت ویژه‌ای دارد. با این حال به دلیل عدم موضع‌گیری برخی نظام‌های حقوقی در مورد اعتبار چنین شرطی چالش‌ها و ابهاماتی در این خصوص مشاهده می‌شود. یکی از مهمترین ابهامات در این خصوص تعارض اینگونه توافقات با اصل حاکمیت دولتها و همچنین مفهوم نظم عمومی است. این نوشتار ضمن تبیین مفهوم توافق بر انتخاب دادگاه و همچنین بررسی برخی کنوانسیون‌ها و مقررات کشورها به این نتیجه می‌رسد که نه تنها توافق بر انتخاب دادگاه به پشتوانه اصل حاکمیت اراده قابل پذیرش است بلکه با تغییر مبنای فلسفی قواعد صلاحیت بین‌المللی دادگاه این توافق خدشه‌ای بر حاکمیت دولتها نیز وارد نمی‌سازد. همچنین در همه موارد موضوع صلاحیت بین‌المللی دادگاهها مرتبط با نظم عمومی نبوده که توافق برخلاف آن، غیرمعتبر تلقی شود. رویکرد برخی نظام‌‎های حقوقی و اسناد بین‌المللی مرتبط با این موضوع نیز این نتیجه را تایید می‌نماید.

the effect of party autonomy in extra territorial jurisdiction

nowadays, particular importance attaches to the choice of court agreement as a common clause in international commercial contracts. nevertheless, for not taking point regarding the validity of such clauses in some legal systems, there are some challenges and ambiguities about it. one of most important problems is the conflict such agreements with sovereignty of state principle and concept of public policy. this essay with surveying the concept of choice of court agreement and also studying some related conventions and regulations shows this agreement is acceptable based on the party autonomy principle. also by changing the philosophic basis of extra territorial jurisdiction’s rules, jurisdiction agreement doesn’t hurt sovereignty of states. the extra territorial jurisdiction rules is not related to public policy in all cases to say the jurisdiction agreement against them is invalid. the approach of some legal systems such as european union and international instruments support the view of essay.