تحلیلی بنیادین بر ملاک تمایز میان نکاح و رابطۀ نامشروع در حقوق اسلامی

مقوله نکاح و پیوند مشروع میان زن و مرد در تمامی جوامع بشری با همه تنوّع فرهنگی، امری پذیرفته شده است. حقیقت یاد شده در هر نظام حقوقی بر پایه اصول و قواعدی است که اخلال بدانها پیوند مزبور را نامشروع ساخته موجب تحقق سفاح در برابر نکاح می گردد؛ در این جستجو برآنیم تا با تحلیل نگاه شارع به نهاد حقوقی نکاح و قاعدۀ فقهی «لکلّ قومٍ نکاح»، دو عنصر چارچوب منضبط در آثار و احکام و رسمیّت بخشیدن به آن، به دلیل هم سویی با هنجارهای عقلایی را به گونه ای که در نگاه عرف آن جامعه، صریحاً دالّ بر نکاح تلقّی شود را دو رکن اصلی نکاح بدانیم که متناسب با فرهنگ ملل مختلف و با انضباط و اسباب ویژۀ هر قوم و آیین به این رابطه، مشروعیّت می بخشند و اسلام نیز آن را معتبر می داند؛ چه، اهمیّت امر نکاح در اسلام، به معنای سخت گیری در اسباب ایجاد رابطۀ زوجیّت نیست و تنها تحقّق این دو عنصر، موجب اعتبار آن، به عنوان نکاح در میان تمامی اقوام و آیین ها، از جمله آیین اسلام، می گردد.