صلاحیت اضطراری در حقوق بین الملل خصوصی

حمایت از ارزش های اساسی یا منافع عمومی ایجاد برخی قواعد استثنایی صلاحیت را توجیه می کند. در میان این قواعد استثنایی، قاعده صلاحیت اضطراری به دلیل اتکاء بر اندیشه عدالت و ایفاء حق داد خواهی به طور گسترده ای در قوانین داخلی بسیاری از کشورها و نیز اسناد بین المللی مورد پذیرش قرار گرفته است. در جایی که اعمال قواعد عادی صلاحیت به نتایج نامطلوب منتهی می شود یا برای تحقق عدالت ناتوان است، کنار گذاشته می شود و دادگاهی که اصولا فاقد صلاحیت است، بتواند به دعوی رسیدگی کند. همین خصیصه باعث می شود صلاحیت اضطراری از برخی مفاهیم مشابه مثل صلاحیت افراطی و دادگاه نامناسب متمایز گردد. قواعد صلاحیت اضطراری با توجه به آیین دادرسی کشورهای دیگر اعمال می شود و عدم امکان رسیدگی به دعوی در کشور خارجی یکی از شرایط اصلی اعمال صلاحیت اضطراری است. اگرچه تعارض میان این نوع صلاحیت و نگرش نزاکت به عنوان یکی از مبانی رایج در بین الملل خصوصی که متضمن حسن روابط میان دولت هاست، باعث تردید در پذیرش این صلاحیت استثنایی در برخی کشورها شده است