اثربخشی فرزندپروری مبتنی بر پذیرش و تعهد بر شایستگی اجتماعی و اضطراب دانش‌آموزان با مشکلات رفتاری هیجانی برونی‌سازی شده

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی فرزندپروری مبتنی بر پذیرش و تعهد بر شایستگی اجتماعی و اضطراب دانش‌آموزان با مشکلات رفتاری هیجانی برونی‌سازی شده انجام شد. پژوهش حاضر کاربردی، از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان دارای مشکلات رفتاری هیجانی برونی‌سازی شده بود که در دوره اول متوسطه در سال تحصیلی 1402 1401 در شهرستان اسلام شهر مشغول به تحصیل بودند. در این پژوهش تعداد 35 دانش‌آموزان دارای مشکلات رفتاری هیجانی برونی‌سازی شده با روش نمونه‌گیری هدفمند (با توجه به ملاک‌های ورود به پژوهش) انتخاب و با شیوه تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه جایدهی شدند (18 دانش‌آموز در گروه آزمایش و 17 دانش‌آموز در گروه گواه). والدین دانش‌آموزان گروه آزمایش مداخله فرزندپروری مبتنی بر پذیرش و تعهد را طی هشت هفته در هشت جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت نمودند. در این پژوهش از سیاهه رفتاری هیجانی کودکان و نوجوانان (cabei)، پرسشنامه شایستگی اجتماعی (scq) و پرسشنامه‌ اضطراب (aq) استفاده شد. نتایج نشان داد که فرزندپروری مبتنی بر پذیرش و تعهد بر شایستگی اجتماعی و اضطراب دانش‌آموزان با مشکلات رفتاری هیجانی برونی‌سازی شده تاثیر معنادار دارد. بر اساس یافته‌های حاصل از پژوهش حاضر، فرزندپروری مبتنی بر پذیرش و تعهد با بهره‌گیری از انعطاف‌پذیری شناختی و آشنایی والدین با حریم روان‌شناختی و مرزبندی بین والد و فرزند، شیوه‌های کنترل نامناسب و باورها و اصول ناکارآمد و غیرمنطقی می‌تواند به عنوان روشی کارآمد در جهت بهبود شایستگی اجتماعی و کاهش اضطراب دانش‌آموزان با مشکلات رفتاری هیجانی برونی‌سازی شده مورد استفاده قرار داد.

the effectiveness of acceptance and commitment based parenting on social competence and anxiety of students with externalized behavioral emotional problems

the present study was conducted to investigate the effectiveness of acceptance and commitment based parenting on social competence and anxiety of students with externalized behavioral emotional problems. the statistical population included students with externalized behavioral emotional problems who were studying in the first period of secondary school in the academic year of 2022 2023 in islamshahr city. in this research, 35 students with externalized emotional behavioral problems were selected by purposeful sampling (according to the criteria for entering the research) and randomly assigned to experimental and control groups (18 students in the experimental group and 17 students in the control group). the parents of the students in the experimental group received the acceptance and commitment based parenting intervention during eight weeks in eight 90 minute sessions. children and adolescents behavioral emotional inventory (cabea), social competence questionnaire (scq) and anxiety questionnaire (aq) were used in the present study. the data were analyzed through mixed anova via spss23 software. the results showed that acceptance and commitment based parenting has significant effect on the social competence (p<0001, eta=0.69, f=75.68) and anxiety (p<0001, eta= 0.67, f=68.2490) in the students with externalized behavioral emotional problems. according to the findings of the present study, acceptance and commitment based parenting can be used as an efficient method to increase social competence and decrease anxiety of students with externalized behavioral emotional problems through employing cognitive flexibility and familiarity of parents with psychological privacy and demarcation between parent and child, inappropriate control methods and ineffective and irrational beliefs and principles.