مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و واقعیت درمانی بر استرس ناشی از مرگ و شاخص‌های زیستی fbs و hba1c در سالمندان مبتلا به دیابت نوع دو

مقدمه: مرور پژوهش ها نشان از وجود مسائل روانی-جسمانی در سالمندان مبتلا به دیابت نوع دو دارد. ﭘﮋوﻫﺶ حاضر ﺑﺎ ﻫﺪف تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و واقعیت درمانی بر استرس ناشی از مرگ و شاخص‌های زیستی fbs و hba1c در سالمندان مبتلا به دیابت نوع دو بود. روش کار: طرح پژوهش به لحاظ هدف کاربردی از نظر ماهیت یک پژوهش نیمه‌آزمایشی، از نوع پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه کنترل و با گمارش تصادفی بود. از جامعه بیماران سالمند دیابتی (نوع دو) مراجعه کننده به کلینیک‌های تخصصی بیماران دیابتی شهر شیراز در سال 1399-1400 به روش نمونه گیری هدفمند تعداد 60 نفر انتخاب شده و در 3 گروه 20 نفره جایگزین شدند. شرکت کنندگان با پرسشنامه اضطراب مرگ تمپلر ( 1970) مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس شرکت کنندگان گروه درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد و و واقعیت درمانی 8 جلسه 5 / 1 ساعته مورد آموزش قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ آموزشی را دریافت نکردند. داده ها در نرم افزار spss نسخه 23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. به منظور بررسی فرضیه‌های تحقیق از روش ﺗﺤﻠﻴﻞ وارﻳﺎﻧﺲ چند متغیره و آزمون t برای دو گروه مستقل استفاده شد. یافته ها: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و واقعیت درمانی بر استرس ناشی از مرگ و شاخص‌های زیستی fbs و hba1c در سالمندان مبتلا به دیابت نوع ii تاثیر معنی‌دار و پایداری داشته است (0.05>p). نتایج حاصل از مقایسه زوجی دو گروه از طریق آزمون تعقیبی توکی نشان دهنده اختلاف میانگین استرس ناشی از مرگ و شاخص‌های زیستی fbs و hba1c بین گروه کنترل و گروه درمان مبتنی بر تعهد و پذیرش و گروه واقعیت درمانی بود. نتایج: بنابراین نتایج می توان گفت از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و و واقعیت درمانی برای کاهش استرس ناشی از مرگ استفاده کرد و از این روش‌‌های درمانی برای بهبود شاخص‌های زیستی fbs و hba1c در سالمندان مبتلا به دیابت نوع دو می‌توان سود جست.

comparison of the effectiveness of acceptance and commitment therapy and reality therapy on death stress, biomarkers of fbs and hba1c in the elderly with type 2 diabetes

introduction: the present study was used to determine the effectiveness of acceptance and commitment and reality therapy based on death stress and biomarkers of fbs and hba1c in the elderly with type ii diabetes.methods: the research design in terms of practical purpose in terms of the nature of a quasi-experimental study was pre-test-post-test with a control group and random assignment. from the community of elderly diabetic patients (type ii) referring to specialized clinics of diabetic patients in shiraz in 2020-2021, 60 people were selected by purposive sampling method and were replaced in 3 groups of 20 people. participants in acceptance, commitment, and fact-based group therapy were trained in 8 sessions of 1.5 hours, and the control group did not receive any training. in order to test the research hypotheses, multivariate method and t-test were used for two independent groups.results: the results showed that acceptance and commitment therapy and reality therapy had a significant and lasting effect on death stress and biomarkers of fbs and hba1c in the elderly with type ii diabetes (p <0.05). tukey post hoc test showed the difference between the mean stress of death and fbs and hba1c biomarkers between the control group and the commitment and acceptance treatment group and the reality therapy group.conclusion: acceptance and commitment and reality therapy can be used to reduce the stress of death and these therapies can be used to improve the biomarkers of fbs and hba1c in the elderly with type ii diabetes.