اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی به مادران بر کاهش پرخاشگری کودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم

مقدمه : اختلال طیف اتیسم منجر به بروز اختلال‌های رفتاری شدید همچون پرخاشگری در کودکان مبتلا می‌شود. بر این اساس هدف این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش ذهن‌آگاهی به مادران بر کاهش پرخاشگری کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم بود.روش کار: پژوهش حاضر از نوع نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری یک ماهه بود. جامعه‌ آماری پژوهش شامل 85 کودک 12-6 سال مبتلا به اختلال طیف اتیسم مراجعه کننده به دو مرکز توان‌بخشی اتیسم شهر تهران (مراکز شمیم و فریحا) در شش‌ماهه اول سال 1398 بودند. از بین آنها 20 نفر (14 پسر و 6 دختر) به روش نمونه‌گیری هدفمند، به‌عنوان نمونه پژوهش انتخاب و به‌صورت تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه جایگزین شدند (هر گروه 10 کودک). مادران کودکان حاضر در گروه آزمایش مداخله آموزش ذهن‌آگاهی را در 12 جلسه در طی 3 ماه دریافت نمودند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه پرخاشگری کودکان (شهیم، 1385) بود. داده‌های به دست آمده با روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج: یافته‌های پژوهش نشان داد آموزش ذهن‌آگاهی به مادران بر کاهش پرخاشگری کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم (0002≥p؛ 0/60=eta؛ 12/09=f) تاثیرگذار است.نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش حاضر بیانگر آن بودند که آموزش ذهن‌آگاهی با بهره‌گیری از فنونی همانند افکار، هیجانات و رفتار آگاهانه می‌تواند می‌تواند به عنوان یک روش کارآمد جهت کاهش پرخاشگری کودکان مبتلا به اختلال طیف اتیسم مورد استفاده قرار گیرد.

the effect of training mindfulness to the mothers of the children with autism spectrum disorder on the decrease of their aggression

introduction and purpose: autism spectrum disorder leads to acute behavioral disorders such as aggression in the inflected children. therefore, the present study was conducted to determine the effect of training mindfulness to the mothers of the children with autism spectrum disorder on the decrease of their aggression.method: the present study was quasi-experimental with pretest, posttest, control group and one-month follow-up period design. the statistical population of the present study included eighty five six-to-twelve-year-old children with autism spectrum disorder who referred to two autism rehabilitation centers in the city of tehran (shamim and fariha)in the spring and summer of 2019. 20 people (14 boys and 6 girls) were selected through purposive sampling method and they were randomly accommodated into experimental and control groups (each group of ten children). the mothers of the children present in the experimental group received twelve sessions of training mindfulness during three months. the research questionnaires included children’s aggression questionnaire (shahim, 2006). the data were analyzed via repeated measurement anova.findings: the findings of the present study showed that training mindfulness to the mothers of the children with autism spectrum disorder was effective on the decrease of their aggression (f=12.06, eta=0.62, p≥0002).conclusion: the findings of the present study indicated that training mindfulness can be used as an efficient method to decrease aggression in the children with autism spectrum disorder through employing techniques such as thoughts, emotions and mindful behavior.