اثربخشی درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر انعطاف ناپذیری شناختی و پریشانی روانشناختی همسران جانباز اعصاب و روان

مقدمه: از میان عوامل تنش آفرین شاید هیچ کدام به اندازه جنگ، قوی و فراگیر نباشد جنگ علاوه بر لطمه‎های جسمی‎و روانی بر رزمندگان، خانواده‎های انان را نیز در معرض خطر و مشکلات قرار می‎دهدبر همین اساس پژوهش حاضربا هدف اثربخشی درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر انعطاف نا پذیری شناختی و پریشانی روانشناختی همسران جانبازان 25 تا 50 درصد اعصاب و روان انجام گرفت.روش کار: پژوهش حاضر با طرح نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری مورد بررسی همه همسران جانبازان25 تا 50 درصد اعصاب و روان تحت پوشش بنیاد شهید و امور ایثارگران شهر نیشابور بود که تعداد 30 نفر با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و بطور تصادفی در گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار تحقیق شامل پرسشنامه‎های انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال و پریشانی روانشناختی کسلر و درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بود که گروه آزمایش 8 جلسه تحت آموزش ذهن آگاهی قرار گرفتند و در حالی که گروه گواه هیچ درمانی دریافت ننمودند. پس از اتمام مداخله، از هر دو گروه آزمایش و گواه پس آزمون و مجددا دو ماه بعد، از هر دو گروه، پیگیری مربوط به همین پرسشنامه‎ها به عمل آمد. داده‎ها با نرم افزارspss  از طریق آزمون تحلیل کوواریانس تحلیل گردید.نتایج: نتایج تحلیل واریانس نشان می‎دهد میانگین گروه آزمایش در خصوص انعطاف ناپذیری شناختی به طور معناداری نسبت به گروه کنترل افزایش یافته است. بر اساس آزمون f واریانس‎ها در بین دو گروه برابر می‎باشد(05/0  p >). نتایج تحلیل واریانس نشان می‎دهد میانگین پریشانی روانشناختی گروه آزمایش به طور معناداری نسبت به گروه کنترل کاهش یافته است.نتیجه گیری: درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی، یک برنامه درمانی کارآمد برایکاهش پریشانی روانشناختی و ارتقاء انعطاف پذیری روانشناختی همسران جانبازان است لذا به منظور افزایش سطح کیفیت زندگی همسران جانبازان و ارتقا سطح سلامت خانواده جانبازان، لازم است زمینه بکارگیری برنامه مداخله‎ای کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی فراهم شود.

the effectiveness of mindfulness-based stress reduction therapy on cognitive inflexibility and psychological distress of psychiatric veterans’ spouses

introduction: among the stressors, none may be as powerful and pervasive as war. in addition to the physical and psychological damage to warriors, war also puts their families at risk.consequently, the current study was done to investigate the effectiveness of mindfulness-based stress reduction therapy on cognitive inflexibility and psychological distress in veterans spouses with 25 to 50 percent of psychiatric problems.method: the current study was done with a quasi-experimental design with pre-test and post-test and two-month follow-up with a control group from all spouses of 25 to 50% of psychiatric veterans of neishabour city. thirty people were selected using the purposive sampling method and randomly assigned to the experimental and control groups. the research instruments included dennis and vander wal’s cognitive flexibility inventory (cfi) and kessler psychological distress scale (k-10) and segal, williams, and teisdell’s (2002) mindfulness-based cognitive therapy. the experimental group received 8 sessions of mindfulness training and the control group was placed on the waiting list. data were analyzed by spss software through a covariance analysis test.results: the results of the analysis of variance revealed that the mean of the experimental group on cognitive inflexibility has increased significantly compared to the control group. based on the f test, the variances between the two groups are equal (p <0.05). the results of the analysis of variance show that the mean psychological distress of the experimental group decreased significantly compared to the control group.conclusion: mindfulness-based stress reduction therapy is an effective treatment program to reduce psychological distress and improve the psychological flexibility of veterans’ spouses. so, to increase the quality of life of veterans’ spouses and improve the health of veterans’ families, it is necessary to use the intervention program of mindfulness-based stress reduction.