اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر اضطراب سلامت و علائم استرس پس از سانحه در بهبودیافتگان کووید 19 با سابقه بستری

مقدمه و هدف: بیماری کووید 19 می‌تواند منجر به علاوه بر آسیب‌های فیزیولوژیک، به فرایندهای روان‌شناختی، شناختی و هیجانی بیماران نیز آسیب جدی وارد سازد. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر اضطراب سلامت و علائم استرس پس از سانحه در بهبودیافتگان کووید 19 با سابقه بستری انجام گرفت.روش کار: پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل بهبودیافتگان کووید 19 با سابقه بستری شهر تهران در سه ماهه تابستان سال 1399 بود. در این پژوهش تعداد 28 بهبودیافته کووید 19 با سابقه بستری، با روش نمونه‌گیری گلوله‌برفی انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه‌های آزمایش و گواه گمارده شدند. گروه آزمایش شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی را طی یک ماه در 8 جلسه 75 دقیقه‌ای دریافت نمودند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه اضطراب سلامت و پرسشنامه علائم استرس پس از سانحه بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس به وسیله نرم‌افزار آماری spss23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: نتایج نشان داد که شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر اضطراب سلامت و علائم استرس پس از سانحه در بهبودیافتگان کووید 19 با سابقه بستری تاثیر معنادار داشته (p<0/001) و توانسته منجر به کاهش اضطراب سلامت و علائم استرس پس از سانحه این افراد شود.نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان چنین نتیجه گرفت که شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی با بهره‌گیری از فنونی همانند اصلاح پردازش شناختی، توجه آگاهانه، پذیرش و رفتارهای آگاهانه می‌تواند به عنوان یک درمان کارآمد در جهت کاهش اضطراب سلامت و علائم استرس پس از سانحه در بهبودیافتگان کووید 19 با سابقه بستری مورد استفاده گیرد.

effectiveness of mindfulness based cognitive therapy on the health anxiety and the signs of post traumatic stress in the patients recovered from covid 19 with the history of hospitalization

introduction and purpose: covid 19 can seriously damage the patients’ psychological, cognitive and emotional processes besides physiologic damages. therefore, the present study was conducted to investigate the effectiveness of mindfulness based cognitive therapy on the health anxiety and the signs of post traumatic stress in the patients recovered from covid 19 with the history of hospitalization. method: it was a quasi experimental study with pretest, posttest and control group design. the statistical population of the study included the patients recovered from covid 19 with the history of hospitalization in the city of tehran in the summer of 2020. 28 covid 19 recovered patients with the history of hospitalization were selected through snowball sampling method and were randomly accommodated into experimental and control groups (each group of 14 patients). the experimental group received eight seventy five sessions of mindful based cognitive therapy during a month. the applied questionnaire included health anxiety and post traumatic stress signs. the data from the study were analyzed through ancova method by spss statistical software 23.findings: the results showed that mindfulness based cognitive therapy has had significant effect on the health anxiety and the signs of post traumatic stress in the patients recovered from covid 19 with the history of hospitalization (p<0.001) and led to the decrease of health anxiety and the signs of post traumatic stress in them.conclusion: according to the findings of the present study it can be concluded that mindfulness based cognitive therapy can be used as an efficient therapy to decrease health anxiety and post traumatic stress signs in the patients recovered from covid 19 with the history of hospitalization through employing techniques such as cognitive process modification, mindful attention and mindful behaviors.