مقایسه‌ اثربخشی حساسیت‌زدایی منظم و حساسیت‌زدایی پویشی بر اضطراب کلی و اضطراب امتحان دانش‌آموزان

مقدمه:مطالعه حاضر با هدف مقایسه اثربخشی حساسیت‌زدایی منظم و حساسیت‌زدایی پویشی بر اضطراب‌کلی و اضطراب امتحان دانش‌آموزان انجام گرفت.روش‌کار: پژوهش شبه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون با گروه کنترل و جامعه آماری کلیه دانش‌آموزان مقطع متوسطه اول مراجعه کننده به یک کلینیک خصوصی روان‌شناسی شهر مشهد در نیمه اول سال 98 (مبتلا به اختلال اضطراب‌کلی با همبودی اختلال اضطراب امتحان) بودند که با استفاده از فرمول آماری کوکران، 20 نفر با روش حساسیت‌زدایی منظم و 20 نفر با روش حساسیت‌زدایی پویشی و 20 نفر در گروه کنترل به صورت تصادفی قرار گرفتند. درمان طی 11 جلسه 90 دقیقه‌ای، هفتگی و به صورت فردی برای کلیه افراد (بجز گروه کنترل) توسط نویسنده اول اجرا گردید (به همراه پیگیری 8 ماهه). ابزارهای اندازه‌گیری شامل پرسش‌نامه اضطراب بک و اضطراب امتحان ساراسون بود. تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها نیز با استفاده از نرم‌افزار spss 23 صورت پذیرفت.نتایج: تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که هر دو روش در بهبود اضطراب امتحان در مرحله پس‌آزمون و پیگیری (8 ماهه) موثر بوده‌اند (p <0.001) و همچنین بین دو گروه آزمایش در نمرات پس‌آزمون و پیگیری (8 ماهه) اضطراب امتحان تفاوت معناداری مشاهده نشد (p <0.05) همچنین نتایج نشان داد که روش حساسیت‌زدایی پویشی توانسته است اضطراب‌کلی را در بین آزمودنی‌ها به طور معنی‌داری بهبود بخشد (p <0.001) اما بین دو گروه حساسیت‌زدایی منظم و گروه کنترل در نمرات پس‌آزمون و پیگیری (8 ماهه) اضطراب کلی، تفاوت معناداری مشاهده نشد (p <0.05).بحث و نتیجه‌گیری:حساسیت‌زدایی پویشی روشی موثر و نوین برای بهبود اختلال اضطراب‌کلی با و بدون همبودی اضطراب امتحان می‌باشد.

comparing the efficacy of systematic desensitization and expressive desensitization on generalized anxiety disorder and exam anxiety among students

abstract introduction: the aim of this study was to compare the effectiveness of systematic desensitization and expressive desensitization on general anxiety and exam anxiety in students. material and methods:the present study was a quasi experimental study with a pre test post test design and the statistical population was all high school students referred to a private psychology clinic in mashhad in the first half of 2020 (suffering from generalized anxiety disorder with comorbid exam anxiety disorder) using the cochran statistical formula 20 people with systematic desensitization method and 20 people with expressive desensitization method and 20 people in the control group were randomly assigned. the treatment was performed in 11 sessions of 90 minutes, weekly and individually for all individuals (except the control group) by the first author (with 8 month follow up). measurement tools included the beck ii anxiety and the sarason exam anxiety questionnaires. statistical analysis of data was performed using spss 23 software. results:multivariate analysis of covariance showed that systematic desensitization and expressive desensitization methods were effective in improving exam anxiety in the post test and follow up phase (8 months) (p <0.001) and also between the two experimental groups in post test and follow up scores (8 months) exam anxiety did not show a significant difference (p> 0.05). the results also showed that the expressive desensitization method significantly improved the general anxiety among subjects (p <0.001), but there was not observed a significant difference between the two groups of systematic desensitization and control group in the post test and follow up scores (8 months) (p <0.05). conclusion: expressive desensitization is an effective and new way to improve general anxiety disorder with and without correlation of exam anxiety.