سلنیوم و سلامتی انسان

مقدمه: سلنیوم یک عنصر جزیی و ریزمغذی ضروری برای سلامتی انسان است که در غلظت‌های زیاد سمی می‌باشد. سلنیوم جز تشکیل‌دهنده سلنوپروتیین‌ها ‌‌است که در بیو‌شیمی انسان نقش آنزیمی و ساختمانی دارند. سلنیوم به عنوان آنتی‌اکسیدان و کاتالیزور برای تولید هورمون تیرویید فعال شناخته شده است. این عنصر برای عملکرد صحیح سیستم ایمنی، جلوگیری از پیشرفت ایدز و بی‌اثر کردن سموم بدن نقش کلیدی دارد. سلنیوم برای تحرک اسپرم ضروری است و می‌تواند سقط جنین را کاهش دهد. کمبود سلنیوم منجر به خلق و خوی نامطلوب می‌گردد. یافته‌ها در ارتباط دادن سلنیوم با احتمال ایجاد بیماری قلبی ـ عروقی مبهم است، اگر چه شرایطی مثل فشار اکسیداسیون و التهاب کمبود سلنیوم می‌تواند باعث ایجاد این بیماری شود. مصرف حدود 60 میلی‌گرم سلنیوم در روز با احتمال کاهش سرطان همراه می‌باشد. در این مقاله مروری به مطالعات انجام شده در زمینه عملکرد سلنیوم در بیوشیمی انسان، سمیت و تاثیر آن بر سلامتی انسان و ارتباط سلنیوم با برخی سرطان‌های شناخته شده، پرداخته شده است تا مسببی برای ابراز نگرانی از وضعیت این عنصر بیان شده و رهنمودی برای مطالعات بیشتر در این زمینه ارایه گردد. با توجه به خصوصیت دوگانه (مفید و مضر) سلنیوم در سلامتی انسان، لازم است که روش مناسب آزمایشگاهی جهت تعیین روزمره این عنصر در آزمایشگاه‌های بالینی ارایه شود تا مقدار سلنیوم در وضعیت‌های مختلف بیولوژیکی به آسانی اندازه‌گیری شود.