بررسی میزان شیوع گواتر و وضعیت نسبت ید بر کراتینین در دختران مدارس شهرستان ارومیه

مقدمه: ید به عنوان یک ریز مغزی برای بیوسنتز هورمون‌های تیروییدی، تکامل سیستم عصبی و حرکتی ضروروی می‌باشد. بررسی میزان شیوع کمبود ید معمولاً همراه با ارزیابی ید دفعی ادرار (uie) در نمونه‌های تصادفی انجام می‌گیرد. البته استفاده از نمونه ادرار 24 ساعته شاخص مناسب‌تری برای ارزیابی دریافت روزانه ید می‌باشد. این مطالعه با هدف بررسی شیوع گواتر و نسبت ید بر کراتینین (i/cr) در نمونه‌های تصادفی ادرار دختران مدارس شهرستان ارومیه طراحی شده است.روش بررسی: تعداد 500 دانش‌آموز دختر با استفاده از نمونه‌گیری تصادفی ـ خوشه‌ای از نواحی آموزش و پرورش شهرستان ارومیه انتخاب شدند. وضعیت گواتر با معاینه لمسی انجام گرفت. ید دفعی ادراری به وسیله واکنش ساندل ـ کولتف سنجش شد. کراتینین ادرار با روش ژافه اندازه‌گیری گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده از نرم افزار آماری spss استفاده گردید.نتایج: میزان شیوع گواتر در کل 2/12% بود که به ترتیب 48 نفر (6/9%) گواتر درجه یک و 13 نفر (6/2%) دارای گواتر درجه دو بودند. در کل میانگین کراتینین ادرار، میانه uie و میانه i/cr به ترتیب mg/dl)76/0 ± 36/1(، (µg/dl3/14) و (g/mgµ5/11) بود. میزان شیوع کمبود ید طبق معیار uie و نسبت i/cr به ترتیب: 8/22% و 2/41% به دست آمد. ارتباط مثبت بین سن و uie مشاهده شد (163/0r=; 001/0p=). بین uie و کراتینین ادراری همبستگی مثبتی دیده شد (133/0r=; 003/0p=). بین نسبت i/cr با سن ارتباط منفی و معنی‌داری مشاهده شد (263/0– r=; 001/0p=). نتیجه‌گیری: این مطالعه کمبود خفیف تا متوسط ید دریافتی و افزایش نسبی شیوع گواتر در میان دانش‌آموزان مدارس شهرستان ارومیه را نشان می‌دهد. استفاده از نسبت i/cr همراه با بررسی شیوع گواتر با روش لمسی و همچنین uie می‌تواند ارزیابی بهتری از وضعیت ید دریافتی ارایه نماید.