اثربخشی آموزش توجه اشتراکی بر ارتباطات اولیه اجتماعی، اضطراب و کارکردهای اجرایی کودکان طیف اتیسم

مقدمه: هدف بررسی اثربخشی آموزش توجه اشتراکی بر ارتباطات اولیه اجتماعی، اضطراب و کارکردهای اجرایی کودکان طیف اتیسم بود.روش بررسی: طرح پژوهش، شبه تجربی و از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری کودکان طیف اتیسم مراجعه‌کننده به مراکز روانپزشکی و مراجعه‌کننده به مراکز روان‌شناسی در شهر ارومیه در طول سال 1401 بودند. نمونه آماری، با روش در دسترس و هدفمند، 30 نفر (15 نفر گروه توجه اشتراکی و 15 نفر گروه کنترل) انتخاب شدند. داده‌ها با پرسش‌نامه‌های، ارتباطات اولیه اجتماعی (زبوف، 2010)، اضطراب (اسپنس، 1999)، کارکردهای اجرایی بریف فرم والدین (بالستر جرارد و همکاران، 2000) طی روش درمانی مداخله ای آموزش توجه اشتراکی (وکیلی زاد و عابدی، 1395) (12 جلسه، 3 روز در هفته، هر جلسه یک ساعت و نیم، هر جلسه به 3 قسمت 25 دقیقه ای تقسیم و با فرصت 5 دقیقه استراحت برای کودک)، جمع‌آوری و با نرم‌افزار spss version 16 و آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیره (multivariate) تجزیه و تحلیل شدند.نتایج: نتایج نشان داد که آموزش توجه اشتراکی باعث افزایش ارتباطات اولیه اجتماعی و کارکردهای اجرایی و کاهش اضطراب در کودکان طیف اتیسم شدند و تفاوت‌های موجود بین گروه‌های مورد بررسی و آزمون‌های برگزار شده معنادار بودند (p≤0.01). نتیجه‌گیری: باید برای درمان بیماران اتیسمی روش‌های درمانی مداخله‌ای مانند آموزش توجه اشتراکی توسعه یابد تا با کمک این روش‌ها باعث بهبود زندگی فردی و جمعی این کودکان شد. 

effectiveness of joint attention training on basic social communication, anxiety and executive functions of children with autism spectrum

introduction: the aim of this study was to investigate the effectiveness of joint attention training on basic social communication, anxiety and executive functions of children with autism.methods: the research design was quasi-experimental and pre-test and post-test with control group. the statistical populations of children with autism spectrum were referred to the psychiatric and psychological centers in urmia city during the year 2021-2022. 30 individuals (15 ones from the shared attention group and 15 from the control group) were selected as a statistical sample using the available and targeted method. data via questionnaires of basic social communication (zabov, 2010), anxiety (spence, 1999), executive functions of the parents’ brief form (balster gerard et al., 2000) were collected during the intervention therapy method of joint attention training (vakilizad and abedi, 2015) (12 sessions, 3 days a week, each session was an hour and a half, each session was divided into 3 parts of 25 minutes with a 5 minute break for the child). then the data were analyzed with software spss v. 16 and multivariate analysis of covariance test. results: the results showed that joint attention training increased basic social communication and executive functions and reduced anxiety in children with autism spectrum. the differences between the investigated groups and the conducted tests were significant (p≤0.01).conclusion: interventional treatment methods such as joint attention training should be developed for the treatment of autistic patients, so that with the help of these methods, the individual and collective life of these patients can be improved.