اثربخشی آموزش شناختی‌–رفتاری و امید درمانی بر کیفیت زندگی، امید به زندگی و تاب‌آوری بیماران مبتلا به تالاسمی‌ماژور

مقدمه: هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش شناختی رفتاری و امید درمانی بر کیفیت زندگی، امید به زندگی و تاب آوری در بیماران مبتلا به تالاسمی ماژور مراجعه کننده به مرکز درمانی تالاسمی بوشهر در سال 1396 بود.روش بررسی: این پژوهش به روش تجربی انجام شد. نمونه گیری به روش سرشماری بود و 21 بیمار مبتلا به تالاسمی استان بوشهر به روش تصادفی به 2 گروه آزمایشی آموزش شناختیرفتار و آموزش امید درمانی و یک گروه کنترل تقسیم شدند. جهت بررسی پژوهش حاضر از پرسش نامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی، امید به زندگی اشنایدر و تاب آوری کانر و دیویدسون استفاده گردید. همه بیماران پیش از مداخله و پس از آن، پرسش نامه های مذکور را تکمیل کردند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس در نرم افزار spss inc., chicago, il; version 16 استفاده شد.نتایج: در گروه آزمایش اکثریت بیماران زن، مجرد، و دارای مدرک لیسانس بودند. به طور مشابه، اکثریت در گروه کنترل به زنان و متاهلین تعلق داشت اما بیمارانِ دارای مدرک لیسانس در اقلیت بودند. نتایج نشان داد آموزش شناختی -; رفتاری و امیددرمانی نسبت به گروه کنترل به طور معناداری اثربخش بوده است (0/05=p-value). آموزش شناختی -; رفتاری بر کیفیت زندگی، امید به زندگی و تاب آوری تاثیر گذار بود و به ترتیب موجب افزایش (37%)، (14%) و (20%) آن ها شد. امیددرمانی نیز بر کیفیت زندگی، امید به زندگی و تاب آوری تاثیر گذار بود و به ترتیب موجب افزایش (98%)، (29%) و (11%) آن ها شد. هم چنین یافته های پژوهش حاضر نشان داد آموزش امید درمانی نسبت به آموزش شناختی رفتاری از اثربخشی بالاتری در افزایش کیفیت زندگی، امید به زندگی و تاب آوری برخوردار بوده است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش بیانگر اثربخشی آموزش شناختی -;رفتاری و امیددرمانی بر افزایش کیفیت زندگی، امید به زندگی و تاب آوری بیماران مبتلا به تالاسمی بود، بنابراین توجه به مداخلات روان شناختی فوق، علاوه بر درمان های جسمی بیماران، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

Efficacy of Cognitive-Behavioral Therapy and Hope Therapy on Quality of Life, Life Expectancy and Resiliency in Patients with Thalassemia

Introdution: The aim of the present study was to investigate the efficacy of cognitivebehavioral therapy and hope therapy on quality of life, life expectancy, resiliency in patients with thalassemia who went to Bushehr Thalassemia Therapy Center in 2017.Methods: The study was experimental and census was used. It consisted of 21 patients with thalassemia in Bushehr province who were randomly divided into two experimental groups of cognitivebehavioral therapy and hope therapy and one control group. To conduct the research, World Health Organization Quality of Life Questionnaire, Life Expectancy Questionnaire by Schneider and Connor -;Davidson Resilience Scale were used. All the patients completed the questionnaires before and after the intervention. In order to analyze data, analysis of covariance was performed.Results: In the therapy group, the majority of the patients were female, single and held a bachelor's degree. Similarly, in the control group, the highest proportion belonged to females and married patients, whereas a minority held a bachelor's degree. Compared with the control group, the findings of analysis of covariance revealed that both cognitivebehavioral therapy and hope therapy were significantly effective (pvalue-0.05). Cognitivebehavioral therapy significantly increased quality of life, life expectancy and resiliency (37%), (14%) and (20%), respectively. Also, hope therapy significantly increased quality of life, life expectancy and resiliency (98%), (29%) and (11%), respectively. The findings showed that hope therapy was more effective than cognitivebehavioral therapy in increasing quality of life, life expectancy and resiliency.Conclusion: The results indicated that cognitivebehavioral therapy and hope therapy were effective in enhancing the quality of life, life expectancy and resiliency in the patients with thalassemia. Hence, considering psychological interventions, in addition to physical therapies, is of particular importance.