سنجش فلزهای سنگین (سرب و نیکل) در آب و بافت ماهیچه ماهی قزل‌آلای مزارع پرورشی استان گیلان

مقدمه: ماهی یکی از منابع پروتیین در تغذیه انسان به‌شمار می‌رود که به لحاظ بهداشتی از نظر عاری بودن از آلاینده‌ها مورد توجه قرار گرفته‌است. فلزهای سنگین از آلاینده‌هایی هستند که در اکوسیستم‌های آبی مشکلات بسیاری را برای آبزیان و در نهایت برای انسان ایجاد می‌کنند.هدف: تعیین غلظت فلزهای سنگین سرب و نیکل در عضله ماهی قزل‌آلای پرورشی(oncorhynchus mykiss) مزارع استان گیلان و همچنین آب مصرفی مزارع پرورشیمواد و روش‌ها: 30 قطعه ماهی قزل‌آلای پرورشی و آب مزارع از سه کارگاه بخش غربی (تالش)، شرقی (سیاهکل) و مرکزی (فومن) به‌طور تصادفی نمونه‌برداری و به آزمایشگاه دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی گیلان منتقل و میزان فلزهای سنگین به روش نشر شعله‌ای (icp-oes) اندازه‌گیری شد. نتایج با نرم‌افزار آماری spss16 و آزمون چند دامنه توکی و ضریب اطمینان مطالعه 95% تجزیه و تحلیل شد. نتایج: میزان نیکل در عضله ماهیان کارگاه فومن بیش از کارگاه تالش و سیاهکل بود و میزان سرب نیز در عضله ماهیان کارگاه سیاهکل بیشتر از کارگاه تالش و فومن بود به‌طوری‌که میانگین داده‌های نیکل در عضله ماهی در فومن، تالش و سیاهکل به ترتیب 0491/2 ±29/1، 457/0±445/0، 086/0±217/0و فلز سرب 221/0±252/0، 95/0±294/0، 485/0±444/0میلی‌گرم در کیلوگرم بود امّا اختلاف معنی‌دار آماری مشاهده نشد(05/0 < p). میزان سرب در آب پرورشی کارگاه‌ها صفر ولی میزان نیکل در آب مصرفی کارگاه سیاهکل و فومن و تالش به ترتیب 002/0±032/0، 002/0±027/0، 005/0±026/0 میلی‌گرم در لیتر بود. نتیجه‌گیری: میزان سرب عضله ماهی در مقایسه با آستانه استانداردهای جهانی who کمتر بود درحالی‌که میزان نیکل در عضله ماهیان کارگاه‌های تالش و فومن بیش از این مقدار بدست آمد امّا اختلاف معنی‌دار آماری دیده نشد (05/0 < p).