آثار ضد‌درد و ضد‌التهاب فراکشن اتیل استاتی گیاه بادآورد (Centaurea Bruguierana ssp. Belangerana) در موش سوری نر

چکیدهمقدمه: در سال‌های اخیر پژوهش بر گونه‌های مختلف جنس گل‌گندم از خانواده آفتابگردان نشان داده که عصاره یا متابولیت‌های ثانویه گونه‌های گل‌گندم آثار فارماکولوژی گوناگونی مانند ضدالتهاب، ضددرد و سیتوتوکسیک و ... از خود نشان می‌دهد.هدف: بررسی اثر ضددرد و ضدالتهاب فراکشن اتیل‌استاتی گیاه میوه‌دار بادآورد در موش سوری نر مواد و روش‌ها: بخش‌های مختلف گیاه بادآورد از استان بوشهر جمع‌آوری، به روش پرکولاسیون عصاره هیدرواتانولی80% از آن تهیه و سپس عصاره هیدرواتانولی 80% فراکشنه شد. اثر ضددرد فراکشن اتیل‌استاتی با آزمون فرمالین و آزمون غوطه‌وری‌ دم و اثر ضدالتهاب توسط آزمون گزیلن در موش کوچک نر نژاد nmri بررسی شد. موش‌ها به طور تصادفی به 6 گروه 8 تایی کنترل منفی، کنترل مثبت و4 گروه تجربی (دوز‌های 100و 200 و400 و 800 میلی‌گرم بر کیلو‌گرم فراکشن اتیل استاتی) تقسیم شدند. کلیه مواد داخل صفاقی تزریق شدند. برای تعیین نرمال بودن داده‌ها از آزمون کولموگروف اسمیرنوف استفاده شد. داده‌های نرمال با آنالیز واریانس یک‌طرفه و آزمون تعقیبی توکی و آنالیز داده‌های غیر‌نرمال با آزمون کروسکال والیس و آزمون من ویتنی بررسی شد. نتایج: در آزمون فرمالین، فراکشن اتیل‌استاتی در همه دوزها هم در فاز درد حاد و هم در فاز درد مزمن دارای اختلاف معنی‌دار(001/0p < ) با گروه شاهد بود. در آزمون غوطه‌وری دم فراکشن اتیل‌استاتی در دوز 100 در زمان‌های t2،t1، t0 دارای اختلاف معنی‌دار(05/0p < )و در زمان t3 دارای اختلاف معنی‌دار(01/0p < )، در دوز 200 و 800 در زمان‌های t0 دارای اختلاف معنی‌دار (01/0p < ) و در زمان t3وt2،t1 دارای اختلاف معنی‌دار (001/0p < )، در دوز 400 در زمان‌های t1، t0 دارای اختلاف معنی‌دار (05/0p < )و در زمان t3وt2 دارای اختلاف معنی‌دار(01/0p < ) با گروه شاهد بود. درآزمون گزیلن، فراکشن اتیل‌استاتی در همه دوزها دارای اختلاف معنی‌دار (001/0p < )با گروه شاهد بود. نالوکسان باعث مهار اثر ضد‌دردی فراکشن اتیل استاتی در فاز درد حاد شد اما در فاز درد مزمن بی‌تاثیر بود. نتیجه‌گیری: فراکشن اتیل استاتی گیاه بادآورد اثرات ضددرد بسیار موثری دارد. اثرات ضد‌دردی و ضد‌التهابی این ماده را شاید بتوان به وجود سزکویی‌ترپن‌‌لاکتون‌ها و فلاونوییدها نسبت داد این ترکیب‌ها با مهار میانجی‌های التهاب باعث تسکین التهاب و درد می‌شوند.