فراوانی ناهنجاری کروموزومی و آپوپتوز ناشی از اشعه گاما در لکوسیت های خون محیطی مبتلایان به هموگلوبین H

مقدمه: تالاسمی آلفا بیماری کم خونی ژنتیکی و بیشتر شایع در آسیای جنوب شرقی، منطقه مدیترانه و جنوب ایران است. به طورکلی، تالاسمی آلفا به گروه‌های کوچک‌تری تقسیم می‌شودکه مهم ترین آنها عبارتند از: حامل خاموش، تالاسمی آلفا مینور، بیماری هموگلوبین h و تالاسمی آلفا ماژور(هیدروپس فتالیس).هدف: بررسی میزان ناهنجاری کروموزومی و آپوپتوز در لکوسیت افراد دچار بیماری هموگلوبین h در مقایسه با افراد سالم پیش و پس از تیمار با 3 گری اشعه گامامواد وروش ها: لکوسیت های خون محیطی 10 بیمار هموگلوبین h به همراه لکوسیت های خون محیطی 10 فرد سالم به طور جداگانه مورد تابش 3 گری پرتو گاما قرار داده شدند. بروز ناهنجاری کروموزومی پس از 48 ساعت از هر نمونه 70 متافاز بررسی شد. پس از 48 ساعت میزان آپوپتوز القایی و بی درنگ پس از خون گیری با آزمون کامت خنثی مورد ارزیابی قرار گرفت. تمام این مرحله برای هر یک از افراد دو گروه بدون تابش لکوسیت های خون محیطی، تکرار و با نمونه های مورد تابش مقایسه و آنالیز آماری با نرم افزار 15v spss انجام شد.نتایج: نقاط شکست ناشی از القای پرتوها در بیماران دچار هموگلوبین h در تمام کروموزوم‌ها و افراد سالم به جز کروموزوم ‌شماره 1، متناسب با طول کروموزوم‌ها و بر مبنای محتوای dna به طور تصادفی در طول کروموزوم‌ پخش شده بود. درصد آپوپتوز در افراد دچار بیماری هموگلوبین h بلافاصله پس از خون گیری و همچنین پس از 48 ساعت نسبت به افراد سالم بیشتر و از نظر آماری معنی‌دار بود (01/0 p < ). درصد آپوپتوز نمونه‌های تیمار 3 گری اشعه پس از 48 ساعت در هر دو گروه کنترل و بیمار به میزان بسیار قابل توجهی افزایش یافته بود (01/0 p < ).نتیجه گیری: دور نگهداشتن بیماران هموگلوبین h از مواد فیزیکی و شیمیایی که آسیب‌ اکسیداتیو dna ایجاد می‌کند، ممکن است به بهبود مدیریت این بیماران کمک کند.