شیوع دمانس پس از سکته مغزی ایسکمی (pisd) و ارتباط آن با متغیرهای جمعیت‌شناختی: مطالعه کوهورت گذشته‌نگر

چکیدهمقدمه: شیوع دمانس پس از سکته مغزی ایسکمی(pisd) چشمگیر است و این بیماری مغزی عروقی می تواند خطر بروز دمانس را افزایش دهد. با این وجود متغیرهای جمعیتی مرتبط با pisd اغلب به خوبی درک نشده است.هدف: تعیین شیوع pisd و محاسبه ی نسبت خطرزایی هریک از عوامل جمعیت شناختی در رابطه با بروز آن در مطالعه ای بنا نهاده شد بر بیمارستان در استان گیلان. مواد و روش ها: در مطالعه کوهورت گذشته نگر 206 بیمار که به طور متوسط شش ماه از سکته مغزیِ ایسکمی آنها می گذشت به شیوه ی نمونه گیری پیاپی و غیراحتمالی از 760 بیمار دارای شرایط انتخاب شدند که طی فروردین 1391 تا فروردین 1393 از درمانگاه دپارتمان نورولوژی بیمارستان پورسینای شهر رشت شده بودند. همه بیماران با معاینه چند وجهی نورولوژی و بررسی یافته های پیمایشct و mri، ارزیابی وضعیت شناختی کنونی و پیش مرضی به ترتیب با آزمون های ace-iii و iqcode و همچنین مصاحبه ی ساختاریافته بالینی برپایه ی سنجه های dsm5 برای تشخیص اختلال عصبی شناختی عروقی شدید قرار گرفتند.نتایج: از 206 بیمار، 48 نفر دچار pisd تشخیص داده شدند (شیوع 23/3%). رگرسیون مخاطره نسبی کاکس نشان داد سن بالاتر ، (hr=1/06, 95%ci:1/00-1/1, p=0/035نسبت خطر)، میزان تحصیلات پایین تر (hr=0/64, 95%ci:0/044-0/94, p=0/021)، شدت سکته مغزی بیشتر (hr=1/21, 95%ci:1/06-1/37, p=0/004) که با مقیاس سکته مغزی موسسه ملی سلامت(nihss) سنجیده می شد و نارسایی شناختی پیش مرضی بیشتر (hr=6/09, 95%ci:2/34-15/87, p<0/0001) که با پرسشنامه ی آگاهی دهنده از نقصان شناختی در سالمندان(iqcode) سنجیده می شد، خطر بروز pisd را به طور متوسط شش ماه پس از سکته مغزی پیشگویی می کند.نتیجه گیری: شیوع pisd در بیماران مرخص شده از بیمارستان طی یک دوره شش ماهه چشمگیر است. بازشناسی به هنگام متغیرهای جمعیتی مرتبط با pisd می تواند به درمان اثربخش تر و پیشگیری از افت بیشتر کارکردِ بیماران سکته مغزی کمک کند.