اثر روغن ماهی بر آزمون پوستی توبرکولین دو مرحله‌ای در بیماران بستری: یک کارآزمایی تصادفی کنترل ‌شده

زمینه: طبق دستورالعمل کشوری مبارزه با سل، آزمون توبرکولین دو مرحله ای به ویژه در سالمندان در صورت منفی بودن آزمون اولیه باید انجام شود. با این وجود در مورد فایده انجام آن ابهاماتی وجود دارد.هدف: این مطالعه با هدف بررسی اثرات مکمل روغن ماهی بر نتایج آزمون توبرکولین دو مرحله ای در بیماران بستری انجام گردید.مواد و روش ها: در این کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده، 128 بیمار بستری در سال 1395 به طور تصادفی به دو گروه 64 نفره دارونما و دریافت کننده مکمل روغن ماهی (گروه تجربی) تقسیم شدند. روزانه دو گرم مکمل روغن ماهی به گروه تجربی در طول 4 روز متوالی داده شد. میزان تغییر در ایندوراسیون بار اول و دوم به عنوان پیامد اصلی مطالعه در نظر گرفته شد. 6 میلی متر یا بیش تر در افزایش ایندوراسیون ثانویه نسبت به ایندوراسیون اولیه به عنوان معیار افزایش در اندازه واکنش در نظر گرفته شد. یافته ها: میانگین تفاوت بین اندازه ایندوراسیون اولیه و ثانویه در گروه تجربی به طور قابل توجهی بالاتر بود (0/04=p). همچنین اندازه اولیه ایندوراسیون و محل زندگی فرد دو متغیر دیگری بودند که به ترتیب در آزمون های آماری همبستگی پیرسون و آنالیز واریانس جزء عوامل تاثیرگذار بر میزان افزایش ایندوراسیون شناخته شدند (به ترتیب 0/014 =p و 0/002=p). در هر دو گروه افزایش معنی دار بالینی در اندازه ایندوراسیون مشاهده نشد.نتیجه گیری: به نظر می رسد انجام آزمون دومرحله ای توبرکولین نسبت به آزمون یک مرحله ای، باعث افزایش تعداد مواردی که به عنوان مبتلایان به عفونت سل در نظر گرفته می شوند، نمی گردد. همچنین تجویز کوتاه مدت مکمل روغن ماهی نیز تغییری در این نتایج ایجاد نمی نماید.